اختلال بیش فعالی یکی از مشکلات شایعی است که در کودکان دیده می شود و والدین به طور معمول به دنبال راهی برای درمان آن هستند. کودکان بیش فعال در انجام کارهای خود صبر و حوصله لازم را ندارند و ممکن است با سرزنش والدین مواجه شوند.
یکی از مشکلات دیگر این است که این کودکان ممکن است در اجتماع چندان مورد قبول واقع نشوند و فعالیت های آنها چندان پسندیده به نظر نرسد. برای همین در صورتی که کودک شما بیش فعال است امکان دارد به دنبال راهی برای کنترل او باشید تا هنگام حضور در اجتماع دردسرساز نشده و باعث ایجاد زحمت برای دیگران نشوند .
ما در این متن قصد داریم تا در مورد بیش فعالی و روش هایی که می توان از آنها کمک گرفت تا کودکان بیش فعال را درمان نمود صحبت کنیم.برای اطلاعات بیشتر به دارو و درمان مراجعه نمایید.
یکی از اختلالاتی که در کودکان به وفور دیده می شود اختلال بیش فعالی است که بر اساس آمارها حدود ده درصد از کودکان این اختلال را داشته و به بیان دیگر بیش فعال هستند.
البته آمارهای دیگری هستند که 8 درصد کودکان را بیش فعال می دانند. در هر صورت این آمارها به هم نزدیک بوده و نشان می دهند که تقریبا از هر ده کودک یکی از آنها بیش فعال می باشد.
لازم به ذکر است که این اختلال در زمره اختلالات رشدی کودکان دسته بندی می شود و به طور معمول از سنین بالای 5 سالگی خود را بروز می دهد. با این وجود سن بروز بیش فعالی در کودکان می تواند متفاوت باشد و می توان زودتر و یا دیرتر از این موعد نیز شاهد بیش فعالی کودکان بود.
نکته: آمارها نشان می دهند که از نظر جنسیتی پسران بیش از دختران در معرض بیش فعالی قرار دارند و در بیشتر موارد این اختلال را با تحرک زیاد از خود بروز می دهند.
در مورد این که آیا اختلال بیش فعالی نگران کننده است یا خیر نظرات متفاوتی وجود دارند. عده ای هستند که آن را چندان مهم نمی دانند و بر این باور هستند که ممکن است به مرور زمان کودکان به حالت نرمال بازگشته و از تحرک و بیش فعال بودن آنها کاسته شود.
با این حال شدت بیش فعال بودن کودک یکی از مولفه هایی است که می تواند نگران کننده بودن این اختلال را روشن کند.
به طور کلی ممکن است عده ای از والدین مشکل خاصی با فعالیت بیش از حد کودکان خود نداشته باشند. اما در مواردی هم والدین تمایل دارند تا فرزندان آنها آرام تر بوده و تحرک کمتری داشته باشد. به خصوص در صورتی که در اثر این بیش فعالی خطراتی کودک و یا اطرافیان او را به دلیل فعالیت های پرخطر تهدید کند.
یک سوال که ممکن است برای والدین مهم باشد، این است که آیا بیش فعالی ارتباطی با بهره هوشی کودک آنها دارد و در صورتی که کودک آنها تحرک بیش از حد دارد آیا این نشانه ای از مشکلات عصبی یا مشکل مغزی می باشد؟
در اکثر قریب به اتفاق موارد کودکانی که مبتلا به اختلال بیش فعالی هستند از بهره هوشی خوبی برخوردار هستند و نیازی به نگرانی در ارتباط با مشکلات مغزی و یا عصبی در آنها وجود ندارد. مگر این که کودک از بیماری و یا اختلال دیگری رنج ببرد که مرتبط با سیستم عصبی و یا عملکرد مغز بوده و ضریب هوشی او را تحت تاثیر قرار دهد.
برای همین در صورتی که کودک بیش فعال دارید در اکثر موارد نیازی به نگرانی در مورد ضریب هوشی او نخواهید داشت.
اگر چه کودکان مبتلا به اخلال بیش فعالی ممکن است از ضریب هوشی مناسبی برخوردار باشند، اما ممکن است که به دلیل عدم تمرکز مناسب بر روی انجام تکالیف درسی و یا به دلایل مشابه مانند بازیگوشی نتوانند در سال های ابتدایی تحصیل و حتی در رده های بالاتر موفقیت های لازم را به دست آورند.
البته بیش فعال بوده همواره مشکل ساز نیست و در مواردی بیش فعالی تاثیر چندانی بر روند تحصیل کودک به جا نخواهد گذاشت. زیرا که به هر حال به عنوان یک اختلال شرایط هر فرد با دیگری متفاوت است و ممکن است مشکلات به وجود آمده با شدت متفاوتی بروز کنند.
علائم اختلال بیش فعالی برای بسیاری از شما شناخته شده هستند. با این وجود در این بخش اشاره ای به تعدادی از آنها خواهیم نمود:
کودکان بیش فعال از کودکی نشانه های جنب و جوش زیاد و بی قراری را از خود بروز می دهند و کنترل آنها کمی سخت است. این کودکان به سختی در یک جا می نشینند و سعی دارند به طور مدام به فعالیت بپردازند که از بارزترین نشانه های بیش فعال بودن است.
این کودکان توان مترکز بر روی یک موضوع یا کار خاص را به خوبی ندارند و بیشتر به دنبال بازیگوشی هستند. برای مثال در انجام تکالیف خود دقت لازم را نداشته و ممکن است نتوانند از نظر تحصیلی پیشرفت های لازم را داشته باشند.
واکنش های شدید احساسی یکی از علائم بیش فعالی در کودکان است. شاید در این موارد کنترل احساسات کودک برای والدین هم سخت باشد.
کودک بیش فعال در اطاعت از پدر و مادر و عمل کردن به نصیحت های آنها دقت کافی را ندارد و در بسیاری از موارد ممکن است سعی کند به دور از چشم پدر و مادر خود از دستورات آنها سرپیچی کند.
روش درمان بیش فعالی باید با مشورت با روانپزشک انتخاب شود. در صورتی که والدین قصد داشته باشند راهی برای درمان بیش فعالی کودک خود پیدا کنند باید ضمن مشورت با یک متخصص از روش های دارویی و یا سایر روش ها برای درمان کودک خود استفاده کنند.
استفاده از دارو برای بعضی از والدین به دلیل سرعت پاسخگویی بالا از جمله روش های محبوب برای درمان بیش فعالی می باشد. با این وجود روش های غیردارویی نیز مزایای خاص خود را دارند که به نظر بسیار مناسب تر می رسند.
در روش دارویی ممکن است داروهایی مانند فنیدیت توسط روان پزشک تجویز شود.
از جمله شناخته شده ترین روش های غیردارویی نیز روان درمانی می باشد.
یک روش درمان نسبتاً جدید هم روش درمان نورو فیدبک می باشد که با کمک گرفتن از مغز کودک در درمان بیش فعالی موثر خواهد بود.
بسیاری از والدین ترجیح می دهند برای درمان اختلال بیش فعالی در کودک خود از دارو استفاده کنند. استفاده از داروها مزایای متعددی دارد که عبارت هستند از:
اگر چه عوامل ذکر شده در بالا باعث می شوند که روش درمان دارویی گزینه ای جذاب و موثر برای درمان اختلال بیش فعالی محسوب شود، اما در صورت عدم استفاده از دارو به احتمال زیاد دوباره شاهد بازگشت علائم بیش فعالی در کودک خود خواهید بود.
از سوی دیگر نگرانی هایی در مورد عوارض استفاده از داروها برای کودکان وجود دارد که در جای خود قابل توجه هستند. به همین دلیل است که بسیاری از روانشناسان استفاده از روش های غیر دارویی را برای درمان کودکان بیش فعال ترجیح می دهند و ما هم استفاده از روش های غیر دارویی را توصیه می کنیم.
نکته مهم دیگر در مکانیزم عمل داروها می باشد که در بخش بعد به آن اشاره خواهد شد.
بیش فعال بودن کودک به دلیل پیام های عصبی می باشد که از سوی مغز به سایر اندام صادر می شوند. داروهایی که برای درمان بیش فعالی استفاده می شوند در واقع بر روی سیستم عصبی کودک تاثیر می گذارند و ارسال پیام های عصبی را متعادل و کنترل می کنند.
داروهای مورد استفاده برای درمان به طور معمول به صورت قرص هستند. به داروی فنیدیت در بالا اشاره شد. البته شما می توانید ریتالین را به عنوان داروی مفید دیگری که ممکن است توسط روانپزشک تجویز شود در بازار به صورت قرص پیدا کنید.
تاثیر این قرص ها بر روی بخش هایی از سیستم عصبی مانند تالاموس یا قشر مغز خواهد بود و برای مثال می توانند از جذب دوپامین جلوگیری کنند.
نکته: دوپامین یکی از ترکیبات موجود در مغز است که نقش قابل ملاحظه ای در انتقال عصبی بر عهده دارد.
همان طور که اشاره شد زمان لازم برای تاثیر دارو به منظور کنترل کودکان بیش فعال کوتاه می باشد. برای مثال داروی ریتالین پس از مصرف چند ساعت بعد و بین 4 تا 6 ساعت پس از مصرف حداکثر تاثیرگذاری را بر روی سیستم عصبی کودک بر جا خواهد گذاشت.
تعیین دوز مصرف دارو باید به طور حتم توسط پزشکان متخصص صورت پذیرد. ممکن است تعدادی از کودکان با دوز کم درمان شوند. اما در تعدادی دیگر از کودکان نیاز به دوز بالای مصرف دارو می باشد. به همین دلیل هرگز نباید به طور خودسرانه دارو را برای مصرف کودکان خود استفاده کنید.
درصد پاسخگویی درمان با استفاده از دارو از فردی به فرد دیگر تفاوت می کند و نمی توان گفت که همواره داروها اثرگذاری لازم را در درمان اختلال بیش فعالی دارند.
نکته مهم: در صورت عدم درمان کودک با استفاده از دارو به طور حتم نیاز به مشورت با پزشکان متخصص می باشد.
نکته مهم: باز هم تاکید می کنیم که استفاده از داروهایی مانند ریتالین فاقد عوارض جانبی نیست و همه روش های دارویی به دلیل استفاده از ترکیبات شیمیایی عوارض خود را خواهند داشت.
زمان خاصی را برای درمان اختلال بیش فعالی نمی توان تعیین کرد. همان طور که گفته شد کودکان بیش فعال از سنین پایین این اختلالات را بروز می دهند و تا سنین بالاتر نیز این علائم در آنها مشاهده خواهد شد. حتی ممکن است که فرد در بزرگسالی نیز علائم بیش فعالی را داشته باشد.
به همین دلیل نمی توان زمان خاصی را برای درمان بیش فعالی توصیه نمود. عده ای بر این باور هستند که سنین دوازده سالگی بهترین سن برای درمان است. با این وجود بهتر است در مورد زمان و نحوه درمان با پزشک متخصص مشورت کنید.
همان طور که گفته شد می توان از روان درمانی برای درمان کودکان مبتلا به بیش فعالی استفاده کرد. این کار می تواند با کمک پزشک و روانشناس و همراهی والدین انجام شود.
البته استفاده از این روش و سایر روش های غیردارویی می تواند زمانبر باشد، با این وجود بسیاری از عوارضی که روش های دارویی به دنبال دارند را نخواهد داشت. به همین دلیل توصیه می شود که در صورت توان، استفاده از روش های غیردارویی مانند روان درمانی کودک را در اولویت قرار دهید.
لازم به ذکر است که یک مزیت روش های غیردارویی در این است که اگر چه زمان زیادی برای درمان نیاز خواهد بود، اما در صورت موفقیت دیگر شاهد بیش فعال بودن کودک خود نخواهید بود. همچنین با مشکل وابستگی دارویی در کودک که یکی از مشکلات بزرگ در آینده برای او خواهد بود روبرو نخواهید شد.
نکته: همان طور که اشاره شد یک متد جدید دیگر برای درمان روش نوروفیدبک است که می تواند به عنوان درمان جایگزین مورد استفاده قرار گیرد.
در این متن روش های مختلف درمان اختلال بیش فعالی مورد اشاره قرار گرفتند. به طور حتم نیاز به درمان کودک با توجه به شدت بیش فعال بودن در او مشخص خواهد شد و در مواردی نیازی به نگرانی در مورد بیش فعالی کودک نیست.
اما در صورت نیاز به درمان کودک باید با استفاده از نظرات متخصص روانشناس روش مناسب برای رفع این اختلال را انتخاب کرده و در صورت نیاز در مراحل درمان با پزشک همکاری لازم را داشته باشید تا شاهد رفع مشکلات کودک خود باشید.
آیا با دلایل به وجود آمدن آپراکسی در کودکان آشنایی دارید؟ و آیا می دانید که چه مشکلاتی در ...
آیا می دانید که وسواس فکری چیست و چطور درمان می شود؟ شاید تا به حال در مورد وسواس شنیده با ...
هدف این مقاله، که در برخی موارد از سایت‌ها و مجله‌های سلامت و مقاله‌های معت ...
کمر و ستون فقرات بدن نقش مهمی در تعادل بدن دارد و درد شکم که به کمر کشیده می شود در اغلب م ...
