آیا می دانید بیماری سلیاک چیست و علت اصلی به وجود آمدن آن چه می باشد؟ بیماری سلیاک یک اختلال خود ایمنی است که با خوردن گلوتن ایجاد می شود. در واقع بیماری سلیاک را به عنوان یکی از بیماری هایی می دانند که مرتبط با تغذیه افراد می باشد و می تواند با عدم امکان جذب مواد غذایی مشکلاتی را برای افراد مبتلا به همراه داشته باشد. اگر کسی به این بیماری مبتلا باشد، احتمال التهاب روده و عواقب ناشی از آن افزایش می یابد و به همین دلیل ممکن است که این افراد با کاهش جذب مواد غذایی در بدن خود با مشکلات متعددی روبرو شوند.
برای آشنایی با پزشکان متخصص انواع بیماریها و ارتباط با آنها به وب سایت دارو و درمان مراجعه نمایید.
در صورتی که یک فرد مبتلا به این بیماری غذاهای دارای گلوتن مانند گندم و جو را مصرف کند، ممکن است که با التهاب روده ها در ادامه مشکلات بیشتری را تجربه کند. دلیل ابتلا به التهاب روده واکنش سیستم ایمنی بدن این افراد به گلوتن موجود در غذاهای حاوی موادی گندم، جو دوسر، چاودار و حبوبات است.
در اثر مصرف این گونه مواد و یا واکنش سیستم ایمنی بدن ممکن است که بیماران سلیاکی با توجه به آسیب هایی که به پرزهای روده آن ها وارد می شود نتوانند به خوبی مواد غذایی دیگر را جذب کنند و این علت اصلی نیاز به توجه به این بیماری محسوب می شود. ما در ادامه متن در ارتباط با این بیماری و عوارض یا چگونگی درمان آن صحبت خواهیم نمود.
یک سوال مهم که بسیاری از افرادی که با بیماری سلیاک آشنایی ندارند می پرسند، این است که درصد ابتلای افراد جامعه به این بیماری چقدر است و چگونه می توان آن را تشخیص داد؟
بنا بر مطالعات انجام شده مشخص شده که معمولاً از هر دویست تا سیصد نفر یک نفر ممکن است مبتلا به سلیاک باشد که با توجه به این آمار می توان گفت که این اعداد به ما می گوید که از هر 10 هزار نفر حدود 40 نفر به بیماری سلیاک مبتلا هستند.
اما نکته مهم این است که از این 40 نفر (که در هر 10 هزار نفر)، مبتلا به این بیماری هستند، فقط حدود یک دهم آن ها از ابتلای خود به این بیماری آگاه هستند و بسیاری از آن ها آگاهی از ابتلا به این بیماری ندارند.
البته این نکته هم باید گفته شود که بسیاری از این افراد علائم بیماری را به صورت خفیف بروز می دهند و برای همین به دلیل تعدد بیماری های گوارشی معمولاً توجه چندانی به این موضوع نمی شود.
اما در هر صورت تخمین زده می شود که چند میلیون نفر در دنیا به سلیاک مبتلا باشند که چند صد هزار نفر آن ها نیاز به مراقبت و تغییر رژیم غذایی خود دارند.
تعدادی از علائم شایع و نشانه های ابتلا به بیماری سلیاک در ادامه لیست شده اند:
التهاب روده ها یکی از مهم ترین و شایع ترین عوارضی است که می تواند نشانه ای از ابتلا به بیماری سلیاک باشد. در واقع در اکثر موارد به دلیل التهاب روده ها است که فرد به پزشک مراجعه می کند و بیماری تشخیص داده می شود و در صورت عدم بروز التهاب روده ممکن است که فرد برای سال ها به سلیاک مبتلا باشد و خودش اطلاع نداشته باشد.
در این بیماری معمولاً پس از التهاب شدید روده کوچک، با مراجعه به پزشک دلیل اصلی بیماری مشخص خواهد شد. توجه داشته باشید که یکی از نکات مهم که در ارتباط با علائم و عوارش بیماری سلیاک باید به آن اشاره شود در مورد احتمال بیشتر ابتلای زنان به این بیماری است. همچنین عوارض بیماری در سفیدپوستان به طور معمول بیشتر از سیاه پوستان است ولی در هر صورت این عوارض در اکثر افراد خفیف هستند.
درد در ناحیه شکم یکی دیگر از نشانه های شایع ابتلا به سلیاک محسوب می شود. این درد به همراه نفخ و به وجود آمدن گاز در روده ها می باشد.
اسهال از جمله عوارض گوراشی است که می تواند بنا به دلایل متعددی به وجود آید. برای همین اگر چه اسهال می تواند بنا به بیماری های دیگری به وجود آمده باشد، اما سلیاک نیز یکی از دلایل به وجود آمدن علائمی مانند اسهال محسوب می شود.
کاهش وزن که به دلیل عدم جذب مواد غذایی در روده ها به وجود می آید یکی از علائمی است که می تواند نشانه ای از ابتلا به سلیاک باشد. برای همین اگر به کاهش وزن مبتلا هستید و امکان افزایش وزن به راحتی با مصرف مواد غذایی (و تغییر رژیم غذایی) امکان پذیر نباشد، ممکن است که به سلیاک مبتلا باشید.
کم خونی که به دلیل عدم جذب مواد غذایی در بدن می تواند باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن نیز شود، از جمله علائمی است که ممکن است در نتیجه ابتلا به سلیاک به وجود آمده باشد.
مدفوع بدبو هم از جمله مواردی است که متخصصان بر این باور هستند که ممکن است به دلیل ابتلا به این بیماری به وجود آمده باشد.
عدم رشد مناسب کودک از جمله مشکلات مهمی است که والدین با آن روبرو هستند و در درصد کمی از موارد ممکن است که این عدم رشد با سلیاک مرتبط باشد.
البته در همه موارد ذکر شده در بالا این امکان وجود دارد که منشاء مشکلات به وجود آمده بیماری های دیگری باشند و برای همین بهتر است که حتماً با یک پزشک متخصص تماس بگیرید تا راهنمایی های لازم را در اختیار شما قرار دهد.
بیماری سلیاک در کنار نشانه ها و علائمی که در بالا به آن ها اشاره شد علائم دیگری به همراه دارد که ممکن است در ادامه سایر عوامل بروز کنند و شامل موارد زیر هستند:
خستگی در فرد به عنوان یک عامل که در اثر التهاب روده و یا عدم جذب مواد غذایی بروز می کند را می توان از عوارض جانبی بیماری سلیاک دانست. احساس ضعف نیز به همراه خستگی می تواند برای مبتلایان مشکلاتی به وجود آورد که مرتبط با عدم جذب درست مواد غذایی می باشد.
این مورد نیز گاهی در مبتلایان سلیاکی دیده می شود. اگر چه درد مفاصل بیشتر بنا به دلایل دیگر بروز می کنند و ربطی به سلیاک ندارند.
کاهش سطح ویتامین های ضروری بدن که به دلیل اختلال در جذب آن ها از طریق روده می باشد، نیز می تواند در صورت حاد بودن مشکلات متعددی را برای این گونه افراد به همراه داشته باشد.
کاهش آهن به عنوان یک یون ضروری در بدن انسان از جمله عوارض عدم دریافت مواد مغذی به اندازه کافی می باشد که در کنار کاهش کلسیم بدن و کاهش فولات هر یک عوارض خاص خود را به همراه دارند.
ممکن است دیده شود که افراد مبتلا به سلیاک در صورت رخمی شدن بدن خود دیرتر شاهد بهبود زخم ها باشند.
در پایان این بخش حال که به اکثر علائم بیماران سلیاکی اشاره شد، یک نکته دیگر که باید مد نظر داشته باشید این است که هر یک از این افراد ممکن است تعدادی از علائم ذکر شده را داشته باشد.
در پاسخ به این سوال که نحوه تشخیص بیماری سلیاک چیست باید گفت که اگر چه علائم متعددی در بالا مورد اشاره قرار گرفتند، اما بسیاری از افراد ممکن است که این علائم را بنا به دلایل و بیماری های دیگری از خود بروز دهند و نمی توان گفت که این علائم به دلیل ابتلا به سلیاک می باشد و بهترین راه برای تشخیص بیماری آزمایش خون و یا اندوسکوپی می باشد.
روند تشخیص به این صورت است که ابتلا باید با آزمایش خون مشخص شود که آیا نتیجه آزمایش نرمال و طبیعی است یا خیر. اگر نتیجه آزمایش خون طبیعی و نرمال باشد احتمال ابتلا به سلیاک خیلی کم است. اما گاهی پزشک تشخیص می دهد که باید با بافت برداری از روده و یا اندوسکوپی باید به بررسی بیشتر دلیل علائم و عوارضی پرداخت که در بدن فرد مبتلا به علائم ذکر شده دیده می شود.
نکته مهم: آزمایش خون و سایر آزمایش ها باید در زمان مصرف گلوتن صورت پذیرد و اگر شما به دلیل احتمال ابتلا به سلیاک تحت معاینه بوده و می خواهید آزمایش بدهید، باید رژیم غذایی خود را ادامه بدهید تا نتایج آزمایش دچار تغییر نشود.
باز هم تاکید می شود که علت اصلی بیماری سلیاک گلوتن است که و در صورت عدم مصرف آن می توان شاهد رفع علائم بیماری شد. اما این که چرا عده ای از افراد به گلوتن واکنش نشان می دهند خود جای بحث دارد.
با توجه به این که مهم ترین دلیل به وجود آمدن بیماری سلیاک گلوتن است، طبیعی است که با عدم مصرف گلوتن و مواد غذایی که حاوی آن هستند می توان شاهد بهبود وضع بیماران مبتلا شد.
در بسیاری از موارد تغییر رژیم غذایی می توان کمک قابل ملاحظه ای به رفع بسیاری از علائم و نشانه های ذکر شده در بالا بنماید. به همین دلیل گفته می شود که نیازی به درمان دارویی و یا نگرانی خاص در مورد هزینه درمان این گونه مشکلات در بیماران سلیاکی وجود ندارد. با این وجود اگر با عدم مصرف گلوتن شاهد بودیم که علائم بیماری به راحتی رفع نمی شوند، ممکن است که بنا به تشخیص پزشک متخصص از درمان های دارویی نیز استفاده شود.
به طور خاص برای درمان اجتناب از مواد غذایی لیست شده در زیر ضروری است:
..
به این منظور بیماران باید تمام تلاش خود را برای تغییر رژیم غذایی خود به کار گیرند و همه فراورده های غذایی را با دقت بررسی کنند تا حاوی ترکیبات گلوتن دار نباشند. شاید در برچسب بعضی از مواد غذایی نیز عبارت فاقد گلوتن را بتوان مشاهده نمود. اما در بسیاری از موارد نیاز به دقت بیشتری برای تغییر در رژیم غذایی می باشد. در این راستا اجتناب از مواد غذایی حاوی مواد زیر نیز ضروری به نظر می رسد:
لازم به ذکر است، شاید برای بیماران پایبندی به این رژیم غذایی در مراحل اولیه سخت باشد، اما به تدریج با این شرایط خود را وفق خواهند داد. در هر صورت راه دیگری برای درمان به جز اجتناب از گلوتن وجود ندارد و همه بیماران در صورتی که شاهد این علائم باشند ممکن است علاوه بر عدم مصرف گلوتن نیاز به مصرف مکمل ها نیز داشته باشند تا کمبودهای بدن خود را جبران نمایند.
در صورتی که بیماران سلیاکی از گلوتن که عامل اصلی ابتلا به بیماری سلیاک است اجتناب نکنند، ممکن است که در مراحل پیشرفته بیماری شاهد نفخ شدید شکم و یا تجمع گازها باشند. یا این که التهاب روده آن ها حاد شود و مشکلاتی مانند اسهال و یا مدفوع بدبو را به همراه داشته باشد. این مشکلات برای بیماران به طور حتم دردآور خواهند بود و با توجه به این که راهی به جز اجتناب از گلوتن وجود ندارد، به طور حتم خود آن ها همکاری های لازم را به عمل خواهند آورد.
باید به این نکته نیز توجه شود که در صورتی که التهاب روده و سایر علائم بیماران سلیاکی شدید شود، ممکن است که به دنبال خود افزایش احتمال ابتلا به سرطان روده را به همراه داشته باشد.
در پایان یک نکته دیگر که باید به آن اشاره شود این است که به دلیل واکنش سیستم ایمنی بدن به گلوتن، ممکن است که در بعضی از بیماران از روش تضعیف سیستم ایمنی بدن استفاده شود تا بتوان واکنش های بدن به گلوتن را کاهش داد و علائم بیماری در مراحل حاد را کاهش داد.
درصد ابتلا به بیماری سلیاک نسبتا پایین است و می توان آن را با پرهیز از مصرف مواد غذایی دارای گلوتن درمان نمود. که این کار مستلزم همکاری بیمار می باشد.
شاید برای بارها در مورد درد و مشکلات ناشی از آن شنیده باشید، اما تا به حال به روانشناسی در ...
عمل لیزیک چشم یکی از عمل هایی است که با استفاده از لیزر بر روی چشم انجام می شود تا مشکلات ...
آیا می دانید علائم ویروس امیکرون چیست و چگونه می توان از ابتلا به آن پیشگیری نمود؟ آیا با ...
عمل لازک چشم یکی از عمل هایی است که باید با استفاده از لیزر بر روی قرنیه چشم انجام شود تا ...
