اورولوژی یکی از رشته های تخصصی جراحی و پزشکی است،که در مورد بیماریهایی که سیستم ادراری و ارگانهای تولید مثل مردان و فقط سیستم ادراری زنان بحث و بررسی میکند(در زنان اورولوژ به دستگاه تولید مثل زنان و ژنیتال انها ربطی ندارد).
اورولوژی در واقع تخصص در جراحی جهت درمان بیماریهای دستگاه ادراری و تولید مثل مردان و ادراری زنان و مراقبت های جراحی غدد فوق کلیوی می باشد.
دانشجو پزشکی بعد از گذراندن دانشکده پزشکی 5 سال را در رشته اورولوژی (اموزش در حوزه جراحی عمومی، اورولوژی بالینی) میگذراند و به تخصص اورولوژی دست پیدا میکند. حال به افرادی که بصورت تخصصی در زمینه جراحی کلیه و مجاری ادراری و ناباروری ، آموزش و روش های پیشگیری از مبتلا شدن و درمان بیماریها ، و به اصطلاح پزشکی در این شاخه تخصص دارد اورولوژیست و یا متخصص اورولوژیست میگویند.
از انجا که دستگاه تولید مثل و ادراری و دفع ادرارباهم در اتباط هستند اختلال و مشکل دریکی از این دستگاهها میتواند در سیستم دیگر هم مشکل ایجاد کند.
طول مجرای ادراری در خانمها 4 و در اقایان 12 سانتی متر است. مجرای ادراری طبق فرمان دریافت شده از مغز ادرار ذخیره شده را به بیرون هدایت میکند.
طول کلیه ها 10تا 12 سانتی متر و به تعداد یک جفت و رنگ خاکستری در زیر دنده های تحتانی در پشت بدن و داخل محفظه اسکلتی- عضلانی قرار دارد. پالایش و تصفیه مواد زائد بدن بر عهده کلیه ها می باشد.
حالب ها بصورت جفت و لوله ای شکل بطول 30 سانتی متر هستند. انها بین کلیه و مثانه قرار دارند وظیفه انها هدایت ادرار از کلیه ها به مثانه است.
مثانه در زیر شکم و داخل حفره لگن قرار دارد و در نگهداری و تخلیه ادرار نقش دارد.
غدد فوق کلیه یا ادرنال به اندازه گردو و به تعداد یک جفت و به رنگ زرد در بالای کلیه ها قرار دارد. غدد ادرنال در کنترل فشار خون و سیستم ایمنی بدن نقش دارد.
اپیدیدیم لوله های ظریفی هستند که به بیضه ها چسبیده اند انها نقش مهمی در باروری ، بلوغ و تکامل اسپرم تولید شده از بیضه را برعهده دارد.
غدد پروستات به اندازه فندوق و پایین مثانه و چسبیده به ان است، انها در تولید هورمونهای جنسی و پروستات نقش دارد.
وظیفه انها نگهداری اسپرم است و انها به پروستات چسبیده اند نقش مهم انها در بارداری است.
وظیفه انها تنظیم دما و محافظت از بیضه هاست.
اندامی است که ادرار را آزاد کرده و اسپرم را از بدن خارج می کند.
در مراحل ابتدایی عفونتهای ادراری پزشک عمومی میتواند ان را درمان کند اما در صورتیکه علائم بیماری شما بهبود پیدا نکرد پزشک عمومی فرد را به اورولوژیست ارجاع می دهد.
معمولا بیمار با معرفی نامه ای از سوی پزشک خود نزد اورولوژیست می رود که در مورد سابقه پزشکی و معاینه پزشکی اون سوالاتی میکند.
سپس با انجام یکسری ازمایشات مثل
میتوان بعد از تشخیص به درمان پرداخت که در این حین مدیریت پزشکی وجراحی هر دو گزینه هستند.
از نظر تکنولوژی اینده اورولوژی بین دو گزینه دارو و جراحی که در هردو بعد از تشخیص برای بیمار انجام میشود با کمترین میزان تهاجم در نوسان است.انچه میتواند به کمک درمان انواع سرطان اورولوژی برسد ژن درمانی است.ژن درمانی در زمینه ی روش اندوسکوپی، و تشخیص از طریق پژواک مغناطیسی این اجازه را میدهد تا دستگاه ادرار(بوسیله نور )بازسازی شود و درصورت وجود تومور تشخیص زود هنگام صورت پذیرد و معالجه بیمار دقیق تر انجام شود. البته تمامی این موارد امروزه در مراحل ابتدایی است و پیام اور اینده ای روشنی در زمینه بیوتکنولوژی است.
علم مطالعه درباره کلیه کودکان و بزرگسالان و بیماریهای مرتبط با انهاست و به تشخیص و درمان و کنترل بیماریهای کلیه میپردازد.در واقع نفرولوژی پزشکی داخلی است که در درمان یکسری بیماری که بر کلیه ها اثر میگذارند تمرکز میکند.
نفرولوژیست فوق تخصص داخلی است که در زمینه بررسی، تشخیص و درمان و حتی پیشگیری بیماریهای کلیوی و تاثیر بیماری بر سایر قسمتها و اندامهای بدن تخصص دارد. آنها اختلال عملکرد کلیه را مدیریت میکنند و در این زمینه اموزش لازم را دیده اند. در واقع نفرولوژیست متخصص کلیه است.نفرولوژیست جراح نیست به همین سبب برای درمان اختلالات کلیه از دیالیز و دارو استفاده میکند.هردو(نفرولوژیست و اورولوژیست) متخصص هستند و بر کلیه و اختلال عملکرد ان تمرکز دارند و تا حدی یکدیگر را همپوشانی می کنند.
تمرکز نفرولوژیست بر بیماریها و تاثیر انها برروی کلیه است در حالی که اورولوژیست بر بیماریها و شرایطی که برروی مجاری ادراری اثر میگذارد می باشد.اورولوژی بسیار وسیع تر از نفرولوژی است.
نفرولوژیست میتواند با تشخیص و بررسی بیماریهای خون یا پروتئین در ادرار، سنگ کلیه ، عفونت کلیه، سرطان کلیه، پلی کیستیک کلیه، تنگی شریان کلیه، سندروم نفروتیک، بیماری مزمن کلیه، نارسایی حاد و مزمن کلیه، فشار خون بالا، دیابت، بیماری قلبی، خودایمنی به درمان انها بپردازد.
رایج ترین ازمایشاتی که نفرولوژیست جهت بررسی و درمان یک بیماری انجام میدهد آزمایش خون و ادرار است.
فشار خون بالا، عدم تعادل الکترولیت بدن، نارسایی شدید کلیه، عفونت مزمن ادراری و بیماریهای مزمن کلیوی از بیماریهایی هستند که توسط نفرولوژیست میتواند بررسی و تشخیص و در نهایت درمان شوند.
دانشجو بعد از سپری کردن دوره عمومی پزشکی، به مدت سه سال دردانشکده پزشکی دوره رزیدنتی را میگذراند که این پروسه با دوره دو یا سه سال بیشتر به فلوشیپ نفرولوژی همراه میشود. لازم به ذکر است گذراندن دوره سه ساله جهت اخذ مدرک نفرولوژیست شدن ضروری است. موارد دیگری که برای نفرولوژیست شدن لازم و ضروری است شامل پذیرفته شدن وی توسط گروه اموزشی دانشکده است، شرکت در ازمون گروه اموزشی ، اموزش در زمینه تعویض پلاسمای خون، آموزش های لازم در زمینه بافت کلیه، سونوگرافی بافت کلیه، اسیب شناسی کلیه، جاگذاری سوند دیالیز، الحاق و جابه جایی موقت سوند شریان کلیه، جاگذاری سوند دیالیز صفاق.
نفرولوژی کودکان کمی متفاوت تر میتوانند نفرولوژیست کودکان شوند، پزشکانی که در رابطه با کودکان و بصورت عمومی اموزش دیده اند در زمینه نفرولوژی کودکان باید اموزش بیشتری را بگذرانند.