برای دانستن این موضوع ابتدا به تعریف غده های درون ریز می پردازیم ، غده های درون ریز ، غده های تولید کننده هورمون ها هستند . هورمون ها در جریان خون وجود دارند و کنترل فرایندهای بدن را به عهده می گیرند .( فرایند هایی مانند متابولیسم )
غدد درون ریز و متابولیسم یا اندوکرینولوژی با تولید هورمون ها تعادل اصلی را در بدن ایجاد می نمایند .
به پزشکی که با مطالعه بر روی غدد ، بیماری های مرتبط با آن را تشخیص می دهد ، متخصص غدد و متابولیسم میگویند . متخصص غدد با بررسی غدد درون بدن و برطرف نمودن اختلالات هورمونی آنها به درمان بیماری می پردازد . بیماری های غددی نظیر ، دیابت یکی از انواع اختلالات شایع متابولیسمی که در چند دهه اخیر رو به افزایش است می باشد . روند افزایش دیابت در دو دهه اخیر ۱۲۲ درصد بوده ، که این میزان صعود بیماری بسیار خطرناک و زنگ هشدار به حساب می آید .
پزشکان و متخصصان غدد و متابولیسم با تشخیص در درمان بیماری و کنترل هورمون ها ( جلوگیری از تولید کم یا زیاد هورمون ) اختلالات متابولیسم را برطرف می نمایند .
تاثیر گذار بر متابولیسم و در بخش جلوی گردن قرار گرفته است .
در قسمت جلوی گردن و تاثیرگذار در کنترل میزان کلسیم می باشد .
هورمون های تولید شده در هیپوفیز ، بر رشد و تولید مثل موثر میباشند .
وظیفه کنترل غده هیپوفیز را به عهده دارد ( دمای بدن ، اشتها و مدت زمان خواب و بیداری ) غده هیپوتالاموس عملکرد سایر غدد درون ریز را تحت تاثیر قرار می دهد .
کنترل میزان قند خون . نقص عملکرد در این قسمت بدن موجب بیماری دیابت میشود .
نقش تولید مثل و تولید تخمک و اسپرم را برعهده می گیرند .
غدددرون ریز ثانویه شامل : قلب ،ریه ،کلیه ،پوست ،روده باریک ،معده ،کبد ،بافت چربی ،مغز استخوان ، رحم و جفت در زمان بارداری میباشند .
شایع ترین بیماری غدد ی دیابت است که در آن با مختل شدن تولید انسولین در لوزالمعده ، گلوکز در خون باقی مانده و باعث بیماری میشود . علائم هشدار دهنده دیابت شامل خستگی ، تاری دید ، تشنگی ، دفع ادراری بالا می باشد .
بعد از دیابت اختلال شایع در غدد درون ریز ، بیماری تیروئید است . متابولیسم بدن تحت تاثیر هورمون های تیروئید ، فعالیت می کنند . وقتی سطح هورمون تیروئید کم باشد ، تیروئید کم کار ، و وقتی سطح هورمون تیروئید زیاد باشد ، تیروئید پرکار می شود . با دارو درمانی سطح هورمون تیروئید متعادل می شود و متابولیسم به حالت عادی باز می‌گردد .
یکی دیگر از بیماری هایی که از طریق مختل شدن فعالیت غدد به وجود می‌آید پوکی استخوان است . با نازک شدن استخوان و کم شدن تراکم آن پوکی استخوان حاصل می شود . پایین آمدن سطح هورمون های جنسی ، بالا رفتن هورمون تیروئید ، هورمون پاراتیروئید و کورتیزول علل اصلی پوکی استخوان در زنان و مردان می باشد . دارو درمانی در درمان و کنترل پوکی استخوان می تواند تا حدود زیادی کمک کننده باشد .
چاقی ، اختلالات غده هیپوفیز ، فشار خون بالا ، اختلال لیپیدی از دیگر بیماریهای شایع غدد درون‌ریز و متابولیسم می باشند .
اگر هر فرد بیماری مشکوک به اختلال در روند عملکرد غدد باشد ، باید به پزشک غدد درون ریز مراجعه کند . گاهی اوقات اختلال در سطح غدد درون ریز به قدری است که موجب مشکل و اختلال در رشد میشود . اختلالاتی مانند کمبود سطح هورمون رشد ، که باعث کوتاهی قد ، تاخیر در بلوغ و یا همچنین زیاد بودن هورمون رشد که باعث اختلال غول پیکری و بلوغ زود هنگام می شود .همچنین عدم توازن هورمونی در غدد ، میتواند باعث اختلال یادگیری و تأخیر در فهم می شود .این اختلالات می توانند ناشی از عدم توازن هورمون های رشد ایا هورمون های جنسی باشند .برای رفع این مشکلات ، پزشک و متخصص غدد درون ریز با تجویز داروهای متعادل ساز هورمون ها این مشکلات نچندان شایع را برطرف می نمایند .یکی دیگر از اقسام متخصص غدد متخصص ناباروری می باشد ، که با مطالعه بر اندام های تولید هورمون تولید مثل ( تخمدانها و بیضه ) علت اصلی این مشکل را یافته ، و آن را درمان می کند .
اختلال در غدد درون ریز می تواند سیستم ایمنی بدن را درگیر ، مختل و باعث مشکلات بسیاری در بدن شود . که در برخی موارد نیاز به بررسی‌های مداوم دارند ، برخی از بیماری ها و اختلالات غدد درون ریز و متابولیسم ، از طریق دارو درمانی شامل داروهای خوراکی و تزریقی ، برطرف و درمان می شوند . پزشک غدد با یافتن به هم خوردن توازن هورمونی ، مشکلات غدد درون ریز را تشخیص می دهد و فعالیت های لازم جهت درمان آن را پیش رو می گیرد .
همانطور که بیان شد ، غدددرون ریز هورمون را ترشح می کنند ، و از طریق جریان خون به بافت ها و اندامهای مختلف می رساند .که می توانند باعث بهبود یا مختل شدن فعالیت های اصلی بدن شوند . یک متخصص غدد درون ریز و متابولیسم بر روی این اختلالات مطالعه می کند و روند درمانی صحیح را با تجویز صحیح دارو پیش می‌گیرد .
متخصص غدد درون‌ریز و متابولیسم با مطالعه بر روی ضربان قلب ، فشار خون ، میزان اشتها ، عملکرد جنسی ، چرخه خواب و بیداری و متابولیسم ، اختلال را یافته و به درمان می پردازند . به طور مثال : هورمون استروژن که در تخمدان تولید می شود و وظیفه آن تنظیم چرخه قاعدگی ، حفظ حاملگی و خصوصیات جنسی زنان است ، اگر دچار مشکل شود ، این چرخه را با اختلال مواجه می کند و یا با افزایش سطح قند خون می‌توان دریافت که گلوکاگون که در لوزالمعده تولید می شود با اختلال مواجه شده و نیاز به درمان دارد . پزشک متخصص غدد درون ریز با مطالعه بر عوامل ذکر شده ، اختلال هورمونی را یافته و منبع تولید هورمون که غدد است را درمان می نماید .
یک فوق‌تخصص غدد میتواند ، مطالعه خود را فقط بر روی یک بیماری گذاشته و به صورت حرفه‌ای در آن حوزه فعالیت کند ، به طور مثال برخی از متخصصین غدد درون ریز ، رشته درمانی خود را به عنوان متخصص غدد درون ریز کودکان ، متخصص باروری ، و یا متخصص بیماری های تیروئید دنبال می کنند .
