دانش پزشکی به شاخه های مختلفی تقسیم می شود ، که هر کدام مربوط به تخصص های گوناگون و اعضای مشخصی از بدن می باشند.
برای درمان یک بیماری باید بدانیم به چه پزشک و یا متخصصی مراجعه کنیم، در اینجا به معرفی متخصص آسیب شناسی و پاتولوژی ، مدرک تحصیلی، روند کاری وی می‌پردازیم. در وهله اول معرفی به بیان معنای آسیب شناسی، ریشه لغوی ، تعریف آسیب شناسی و انواع آسیب شناسی پرداخته و توضیحات مختصری در هر بخش ارائه می نماییم.
پاتولوژی کلمه یونانی به دست آمده از ترکیب دو کلمه پاتو patho به معنای بیماری و لوژی logy به معنای علم مطالعه می باشد ، که معادل فارسی آن آسیب شناسی است.
آسیب شناسی در لغت به معنای ضرب، صدمه، عیب و نقص، زخم ،رنگ و غیره می باشد. شناخت دردها، شامل درد ها و رنج های فکری ،جنسی، جسمی، فرهنگی ،سیاسی ،اجتماعی ،اقتصادی که روح و جسم را آزار میدهد، آسیب نام دارد.
آسیب شناسی علم یافتن آسیب ریشه ها و عوامل آسیب زا و کمک به رفع آن است، که در سطح اجتماعی و پزشکی بسیار شناخته شده هستند ،به عنوان مثال برای رشته های آسیب شناسی می‌توان از آسیب شناسی های ذیل نام برد:
آسیب شناسی روانی- آسیب شناسی طبیعی - آسیب شناسی جوانان - آسیب شناسی فرهنگی - آسیب شناسی اقتصادی - آسیب شناسی مذهبی - آسیب شناسی پزشکی مباحث داغ امروز هستند.
در اینجا مورد بررسی ما متخصصین آسیب شناسی در علم پزشکی میباشند.
علم آسیب شناسی یا علم پاتولوژیPathology علم تشخیص بیماری است ،که با مطالعه اصلی بر روی بیمار ارگان ها بافت ها و سلول ها اجزای زیر سلولی مایعات بدن ای شامل ادرار ، خون ، مایع نخاعی ، آسیب ها را در سطح سلولی و مولکولی شناخته و با مطالعه بر روی بیماری علت و ماهیت اصلی آن را می یابد.
آسیب شناسی یا پاتولوژی اختلالات را در بدن بررسی می نماید و به مشکلاتی که این بیماری را در انسان به وجود می آورد ، می پردازد.
جهت اینکه بدانیم آسیب‌شناس کیست و چه کسانی به او مراجعه می کنند ، ابتدا باید آسیب شناسی را بررسی و سپس به شرح وظایف او بپردازیم.
متخصص آسیب‌شناس یا پاتولوژیست کسی است که مولکولهای بدن را مورد بررسی قرار داده و مایعات بدنی را آنالیز می‌کند تا به اختلالات عملکرد پی برده و نقص عملکرد یا بیماری را تشخیص دهد.
متخصص آسیب شناسی یا پاتولوژیست ، اصولاً می تواند دارو تجویز کند ، عمل جراحی انجام دهد ، آموزش دیده تا بدن را با استفاده از حداقل تهاجمات به سمت سلامتی سوق دهد.
پزشکان آسیب شناس می توانند در همه رشته‌های پزشکی وجود داشته باشند ، شاید یک روان پزشک آنکولوژیست و یا حتی پزشک مراقبت‌های اولیه شما آسیب شناس باشد.
متخصصین آسیب شناسی کسانی هستند که با نمونه برداری و بررسی مایعات بدن بیماری را یافته و بررسی می نمایند ، تشخیص سرطان ها یکی از وظایف متخصصین آسیب شناسی است . برخی دیگر از آسیب شناسان با مطالعه در مورد علم ژنتیک و بررسی‌های لازم در مورد ژنتیک می‌پردازند گاهی مواقع نیز تیمی قوی از چند متخصص آسیب شناسی با هم همکاری می نمایند تا بهترین راه درمان را پیدا کنند . شاید بتوان گفت که مهم ترین فرد در تشخیص بیماری متخصص آسیب شناسی یا پاتولوژی است ، که با پذیرش آماده سازی نمونه ها با نظارت مستقیم و بررسی میکروسکوپی و یا ماکروسکوپی نمونه ها تهیه گزارشات سیتولوژی و آسیب‌شناسی پاتولوژی بیمار نقش خود را ایفا می نماید.
متخصص آسیب شناسی یا پاتولوژیست با انجام آزمایش بر روی اختلال عملکرد طبیعی و نرمال بدن آزمایش پاتولوژی انجام داده است ، این آزمایش ها در آزمایشگاه ها و تحت نظارت مستقیم متخصص آسیب شناسی یا پاتولوژیست‌ها صورت می پذیرد ، تمامی آزمایشات در آزمایشگاه ها شامل آزمایش خون ، نمونه برداری از بافت سرطانی ، بررسی نمونه توسط آسیب‌شناس انجام می‌شود که از طریق بررسی نمونه ها با میکروسکوپ سرطانی بودن یا نبودن نمونه معین می‌شود.
آسیب شناسی عمومی علمی وسیع و بسیار پیچیده جهت شناخت آسیب در سطح سلول و مولکول میباشد ، این مبحث در حوزه مطالعه بر روی سلول ها و آسیب هایش و توان ترمیم آن خوش خیمی و بدخیمی اختلال تغذیه ای و اختلالات عمومی در سطح بدن میباشد ، این علم پایه و بنیاد آسیب شناسی است و در بیماری های انسانی کاربرد دارد.
این رشته از پاتولوژی ( آسیب شناسی تشریحی ) به تشخیص بیماری بر اساس ساختار و مشخصات مولکولی ارگان ها ، بافت ها ، و بدن می پردازد ، که به چند زیر گروه تقسیم می شود :
( آسیب‌شناسی تشریحی یکی از اقسام آسیب شناسی است که در آن با بررسی میکروسکوپی و ماکروسکوپی به تشخیص بیماری و نئوپلاسم ها می پردازد.)
شاخه دیگری از علم آسیب شناسی و یا پاتولوژیست ، آسیب شناسی بالینی است که به بررسی و تشخیص بیماری از طریق مطالعه آزمایشگاهی بر روی مایعات بدن شامل خون ادرار و بافت ها با استفاده از شیمی میکروبیولوژی خون شناسی و آسیب شناسی در سطح مولکولی پرداخته است . این آسیب شناسان ارتباط نزدیک فعالیتی با پزشکان دیگر و سایر پزشکان دارند تا بتوانند حداکثر میزان دقت و صحت را در مطالعات خود به عمل آورند .
آسیب شناسان تشخیص سرطانی بودن یک اندام را می دهند ، تخصص پاتولوژی به عنوان مدیر آزمایشگاه پزشکی شامل آسیب‌شناسی تشریحی ، بیوشیمی و میکروبیولوژی ، سیتولوژی ، بانک خون نقش مهمی در سیستم مراقبت بهداشتی و پزشکی ایفا می نمایند .
متخصصین آسیب شناسی یا پاتولوژیست‌ها با تمامی شاخه های پزشکی در ارتباطند و ۷۰ درصد تصمیمات پزشکان در زمینه تشخیص و درمان بیمار بستری و ترخیص بیماران بر اساس گزارشات متخصصین پاتولوژی و آسیب شناسی انجام می‌شود .
گزارشات و تشخیص‌های یک متخصص آسیب شناس شامل ارائه نظر در مورد ظاهر و مشخصات میکروسکوپی تشخیص ضایعه تعیین نوع تومور در جهت رشد و پیشرفت تومان ارائه اطلاعاتی در مورد آزمایش های پیشرفته مولکولی می شود ، یک متخصص آسیب شناسی دارای مدرک پزشکی است که دوره های تخصص را به مدت چهار سال در دانشگاههای پزشکی گذرانده و توانایی تاسیس یک آزمایشگاه پاتوبیولوژی و آسیب شناسی را دارد .
بعد از بررسی های خود گزارشی تهیه می کند که به آن گزارش پاتولوژی می گویند . گزارش پاتولوژی ارائه گزارشاتی است که یک متخصص آسیب شناسی و یا پاتولوژیست از بررسی آزمایشات یک بیمار به دست آورده است ، با بررسی و مشاهده آزمایشات یک پاتولوژیست می توان اطلاعات بسیاری در مورد بیماری فرد به دست آورد . بعد از آماده شدن گزارشات آزمایش پاتولوژی این نتایج برای پزشک ارسال تا روند درمانی درست برای بیمار در پیش گرفته شود . گزارشات پاتولوژی شامل مشخصات بیمار ، پزشک ، نمونه ، توصیف ناخالص یا بازه شامل رنگ و اندازه و شکل عمومی بافت شرح میکروسکوپی مقطع یا گریت تومار و غیره است .
اگر فردی بیمار است بسیاری از تصمیم ها در رابطه با درمان آن و نوع بیماری آن به نتایج آزمایشات پاتولوژی برمی‌گردد . یک آسیب شناس ، با بررسی نتایج به دست آمده از آزمایش ها اختلالاتی که می‌تواند فرد را بیمار کنند را پیدا کرده و آنها را بررسی می نماید . همیشه یک آسیب شناس و پاتولوژیست خوب می‌تواند در تشخیص درست بیماری تاثیر بسزایی داشته باشد .
