دارو و درمان مجله سلامت مقالات دارو و درمان

وسواس فکری و عملی (OCD) دقیقا چیست ؟

آیا می دانید که وسواس فکری چیست و چطور درمان می شود؟ شاید تا به حال در مورد وسواس شنیده باشید و به خوبی بدانید که به چه کسانی وسواسی گفته می شود، اما وسواس فکر با وسواس عملی تا حدودی تفاوت دارد و بیشتر مربوط به ذهن انسان می باشد. برای همین در دو دسته جدا قرار می گیرند.

این وسواس به افکاری گفته می شود که ممکن است به طور مداوم در ذهن شما تکرار شوند و نتوانید آنها را کنترل کنید. این افکار متفاوت بوده و در اکثر موارد منفی می باشند. برای همین ممکن است که در عمل نیز باعث تغییر در زندگی فرد شوند.

برای مثال ممکن است که شما به دلیل تصور مداومی که از امکان ابتلا به بیماری خاصی دارید، با اختلال در زندگی خود مواجه شوید. این یکی از انواع وسواس های فکری است که مشکلاتی را به وجود آورده است.

ما در این متن قصد داریم تا در مورد این وسواس ها بیشتر صحبت کنیم و شما را با روش هایی که برای درمان آنها پیشنهاد شده است بیشتر آشنا کنیم. همچنین اگر شما به مشاوره پزشک نیاز دارید, شما می توانید به آگهی های روانشناسان وب سایت دارو ودرمان سری بزنید.

وسواس فکری چیست؟

وسواس-فکری-چیست

شاید بدانید که همه افراد در طول زندگی روزمره خود افکاری دارند که خارج از کنترل آنها بوده و به طور متناوب به ذهن فرد می رسند.

البته این افراد ممکن است که بدون این که به آنها توجه کنند به کارهای روزمره خود ادامه دهند و پس از مدتی این افکار به خودی خود بدون هیچ مشکل جدی دچار تغییر شوند و برای همین در روند عادی زندگی مشکل چندانی برای آنها به همراه نخواهند داشت.

اما وسواس فکری با این گونه تفکرات که به طور روزانه به ذهن شما می رسند تفاوت دارند و به افکاری گفته می شود که باعث اختلال در زندگی شما شوند (و علاوه بر این ممکن است که باعث ناراحتی شما یا اطرافیان و یا عدم امکان ادامه دادن به روند عادی زندگی شما شوند).

این وسواس ها را با توجه به گستردگی تصورات ذهنی انسان ها به گروه های متعددی دسته بندی کرده اند که ما در ادامه سعی خواهیم کرد هر یک از آنها را به طور جداگانه مورد اشاره قرار دهیم.

انواع وسواس فکری:

انواع-وسواس-فکری

نگرانی ها و مشکلات بسیاری هستند که افراد ممکن است که به دلیل تصورات ذهنی خود به آنها مبتلا شوند (که هر یک ناشی از تفکرات و یا بروز حوادث مختلفی خواهند بود). تعدادی از انواع وسواس فکری را به صورت زیر می توان دسته بندی نمود:

  •  وسواس فکری برای ابتلا به بیماری های خاص و مزمن:

نگرانی در مورد امکان ابتلا به بیماری های مزمن و یا سخت یکی از مشکلاتی است که درصد کمی از افراد در جامعه به آن مبتلا هستند که برای مثال می توان نگرانی از ابتلا به سرطان را نام برد.

این نگرانی در صورتی که بیش از حد باشد می تواند در روند عادی زندگی اختلال ایجاد کند و باعث شوند که فرد نتواند مانند بسیاری از افراد از زندگی خود لذت ببرد. برای مثال امکان دارد که شما در مورد آلوده بودن مواد غذایی به مواد سرطان زا بیش از حد حساس شوید و در ادامه به وسواس عملی نیز مبتلا شوید.

  •     نگرانی از بیماری دیگران:

ممکن است که فرد به بیماری خاصی دچار باشد و نگران ابتلای دیگران به این بیماری باشد که خود نوع دیگری از وسواس فکری می باشد و در نهایت ممکن است فرد تلاش کند از دیگران فاصله بگیرد.

  •     نگرانی از وقوع حوادث ناگوار:

این نوع وسواس فکری یکی از انواع شایع وسواس است که در افراد دیده می شود. در این گونه افراد ممکن است نگرانی های زیادی در مورد امکان وقوع یک حادثه ناگوار به عنوان مثال از امکان وقوع سانحه برای خود فرد و یا نزدیکان خود داشته باشد. در این حالت ممکن است که فرد از رانندگی ترس داشته باشد و یا این که دیگران و یا به عنوان مثال فرزندان خود را از رانندگی منع کند.

البته این تنها نوع نگرانی نیست و ممکن است شما انواع و اقسام نگرانی ها را به عنوان مثال در ارتباط با امکان وقوع طلاق برای خود و یا فرزندان خود در آینده داشته باشید.

  •   وسواس فکری برای حضور در اجتماع:

یکی دیگر از انواع وسواس فکری در ارتباط با نگرانی هایی است که فرد از حضور در اجتماع دارد. برای مثال ممکن است که شما مرتب از این ترس داشته باشید که در زمان حضور در مراسم و یا اجتماعات رفتار اجتماعی درستی نداشته باشید و یا این که افعال و حرکات شما متناسب با موقعیت اجتماعی شما نبوده باشد.

وسواس فکری برای حضور در اجتماع ممکن است باعث بروز مشکلات مختلفی حتی هنگام حضور بر سر کار شود.

  •    وسواس در ارتباط با امکان آسیب رساندن به دیگران:

این نوع وسواس کمتر در افراد دیده می شود، اما ممکن است افرادی بنا به دلایلی تصور کنند که امکان دارد در آینده به دلیل بروز خشم و یا به دلایل دیگر به کسی آسیب برسانند.

  •    وسواس فکری در ارتباط با مسائل جنسی:

این نوع وسواس فکری به خصوص در جوانان بسیار بیشتر دیده می شود و در ارتباط با انواع مسائل جنسی می باشد. در این حالت ممکن است فرد تصور کند که در آینده نزدیک به کسی تجاوز خواهد کرد و یا این که ترس داشته باشد در آینده بنا به دلایلی به او تجاوز شود.

انواع و اقسام رفتارهای جنسی نامعقول ممکن است در تصورات فرد به وجود آیند و باعث ترس فرد از وقوع آنها در آینده شوند.

 

البته هر یک از موارد ذکر شده در بالا در صورتی به عنوان وسواس فکری محسوب می شوند که بتوانند روند زندگی عادی را مختل کنند. البته در شرایط عادی شاید بسیاری از افراد تصورات و یا نگرانی هایی را در ارتباط با موارد ذکر شده در بالا داشته باشند. اما توجه چندانی به این تفکرات نکنند. با این وجود در عده ای این نگرانی ها بسیار شدید بوده و باعث اختلال در روند عادی زندگی و تبدیل آنها به وسواس عملی خواهد شد.

سرکوب فکری و وسواس فکری

سرکوب-فکری-و-وسواس-فکری

یکی از مشکلاتی که برای این گونه افراد به وجود می آید، در ارتباط با تلاش هایی است که به دلیل سعی فرد در سرکوب افکار منفی روی خواهد داد.

زیرا که به طور معمول ممکن است افراد به طور طبیعی تلاش کنند تا در صورت بروز هر یک از افکار ذکر شده در بالا، و به عنوان مثال در صورت وسواس فکری در ارتباط با روابط جنسی، سعی کنند تا افکار خود را سرکوب کنند و به گونه ای خود را از دست این افکار رها کنند. اما بر عکس شاهد هستند که این افکار با شدت بیشتری بر خواهند گشت و باعث بروز مشکلات بیشتری برای آنها خواهند شد.

این سرکوب افکار و بازگشت آنها می تواند مشکلات بزرگی را در آینده برای این افراد به همراه داشته باشد که به طور حتم نیاز به درمان این مشکلات را بیشتر خواهد کرد.

آیا سرکوب افکار کمکی به رفع وسواس فکری خواهد کرد؟

همان طور که اشاره شد سرکوب فکری ممکن است باعث تشدید وسواس فکر شود. در این بخش اشاره ای به نتایج یک تحقیقات خواهد شد تا این موضوع برای شما بیشتر روشن شود.

بر اساس مطالعه ای که در کشورهای غربی انجام شد، کسانی که مبتلا به OCD بودند، در برخی از روزها تلاش کردند تا افکار خود را سرکوب کنند. در روزهای دیگر هم تلاش کردند تا عکس العملی در مقابل افکار منفی خود نداشته باشند.

بر اساس نتایج ثبت شده، سرکوب افکار، باعث تشدید نگرانی های این افراد شده و حتی در مواردی باعث شد تا دو برابر بیشتر این تصورات و افکار منفی به سراغ آنها بیایند.

نکته دیگری که در این بخش قبل از بیان روش های درمان این اختلالات باید ذکر کنیم، تشابهاتی است که اختلالات دیگر با این وسواس های فکری دارند.

برای مثال ممکن است که شما تصوراتی در ارتباط با عدم برخورداری از هوش بالا و یا عدم برخورداری از زیبایی ظاهری داشته باشید که به دلیل حساسیت بیش از حد شما باشد.

این تصورات منفی که در فرد شکل می گیرند و باعث می شوند که او تصور کند از هوش کافی و یا استعداد کافی برخوردار نیست، ربطی به وسواس های ذکر شده در این متن ندارند و در دسته دیگری از اختلالات روانی قرار می گیرند.

روش درمان وسواس فکری:

روش-درمان-وسواس-فکری

در صورتی که در ابتدای بروز این اختلالات نسبت به درمان وسواس فکری اقدام کنید، ممکن است که خیلی زود شاهد کنترل آنها باشید. در این مراحل با مراجعه به یک متخصص روانشناس (که دارای تجربه و تبحر لازم برای درمان شما باشد)، خواهید توانست شاهد بهبود اختلالات فکری یا وسواس خود در مراحل اولیه باشید.

البته این را هم بدانید که در صورتی که به افراد فاقد تجربه کافی مراجعه کنید امکان دارد که نتیجه عکس بگیرید. همان طور که گفته شد روش های نامناسب مانند سرکوب فکری می توان منجر به تشدید بیماری شود و برای همین به این نکته توجه داشته باشید.

نیاز به همکاری بیمار برای درمان وسواس فکری:

در صورتی که یکی از مشکلات ذکر شده در بالا را داشته باشید و برای مثال تصور می کنید که با حضور در اجتماع ممکن است رفتارهای ناشایستی داشته باشید و یا این که تصور می کنید که امکان دارد رفتارهای نامتعارف جنسی در آینده داشته باشید، در مرحله اول باید قبول کنید که این اختلالات فکری نوعی بیماری است و برای درمان آن باید با روانشناس همکاری کافی را داشته باشید.

در مواردی نه تنها خود بیمار، که خانواده او نیز باید همکاری لازم را با روانشناسداشته باشند. خانواده بیمار باید سعی کنند تا بیمار که شاید فرزند آنها باشد را درک کنند. آنها باید در حد امکان از مجادله با او (به عنوان مثال در صورت عدم تمایل به حضور در اجتماع و یا داشتن تصورات منفی) بپرهیزند و توصیه های روانشناس را به طور دقیق گوش کرده و به آن عمل کنند.

درمان بیمار مبتلا به وسواس فکری

درمان-بیمار-مبتلا-به-وسواس-فکری

در این بیماران در مواردی ساختار مغزی آنها ممکن است به دلیل تغییر در ترکیباتی مانند سروتونین مغز دچار تغییر شده باشد و برای همین نیاز به تجویز دارو دیده می شود. این درمان ها برای انواع وسواس عملی و فکری ممکن است نیاز باشند.

توجه داشته باشید که درمان ممکن است نیاز به مدت زمان طولانی داشته باشد تا بتوان با صبر و حوصله شاهد بهبود بیماری وسواس در فرد شد.

در بسیاری از بیماران روان درمانی توسط درمانگر مورد استفاده قرار می گیرد تا به تدریج شاهد رفع مشکلات ذکر شده باشید.

انواع وسواس:

توجه داشته باشید که وسواس ها همان طور که گفته شد تنها وسواس های فکری نیستند و ممکن است در موارد زیادی عملی باشد. به دلیل اهمیت این وسواس ها در این بخش توضیح بیشتری در مورد آنها خواهیم داد.

وسواس عملی از وسواس هایی است که به سادگی می توان از روی رفتار فرد متوجه آنها شد و شاید شما برای بارها شاهد این گونه وسواس ها بوده اید و یا در اطرافبان خود در مورد آن شنیده باشید.

ساده ترین آن شست و شوی مکرر دست ها و یا ظروف توسط افراد مبتلا به وسواس عملی می باشد.

اما نوع خاصی از وسواس نیز وجود دارد که هم فکری است و هم عملی. در واقع بیشتر بیمارانی که به روانشناس برای درمان خود مراجعه می کنند کسانی می باشند که به هر دو نوع وسواس مبتلا هستند.

درمان همه این وسواس ها همان طور که گفته شد نیاز به زمان طولانی و حتی چند سال زمان دارد و باید در این پروسه هم بیمار و هم خانواده او همکاری های لازم را داشته باشند.

نتیجه گیری در مورد انواع وسواس فکری و علمی

مادر این متن در حوزه روانشناسی وسواس مطالبی را در اختیار شما عزیزان قراردادیم .وسواس فکر و عملی جزو بیماری هایی است که علاوه بر این که در درصد بالایی از بیماران دیده می شود، نیاز به دوره درمان طولانی دارد و به راحتی امکان کنترل آن در موارد حاد وجود ندارد.

با این وجود در صورتی که بیمار و خانواده او همکاری لازم را داشته باشند شاید بتوان در مدت کوتاه تری شاهد بهبود این اختلالات شد (به خصوص در مراحل اولیه که هنوز مشکلات جدی در رفتار و یا در افکار فرد به وجود نیامده است)همچنین اگر شما نیاز به مشاوره پزشک دارید می توانید به آگهی های روانشناسان وب سایت دارو ودرمان سری بزنید.

 

مقالات مشابه

حمله پانیک چه احساسی دارد؟
مدت زمان مطالعه : ۶ دقیقه

حمله پانیک چه احساسی دارد؟

حمله پانیک چه احساسی دارد؟در حمله پانیک چه اتفاقی می افتد؟تفاوت بین حمله اضطراب و حمله پان ...

واکسن های COVID-19 : حقایق کلیدی | دارو و درمان
مدت زمان مطالعه : ۷ دقیقه

واکسن های COVID-19 : حقایق کلیدی | دارو ...

آیا با انواع واکسن کرونا آشنایی دارید و می دانید که هر یک از آنها با دیگری چه تفاوت هایی د ...

آیا می توانید بدون رژیم و فقط ورزش وزن کم کنید؟
مدت زمان مطالعه : ۸ دقیقه

آیا می توانید بدون رژیم و فقط ورزش وزن ک ...

تغییرات ساده در سبک زندگی شما می تواند به کاهش وزن و حفظ آن کمک کند.پایبندی به یک رژیم معم ...

چه رنگ ناخنی ممکن است نشان دهنده بیماری باشد؟
مدت زمان مطالعه : ۷ دقیقه

چه رنگ ناخنی ممکن است نشان دهنده بیماری ...

ناخن بخشی از بدن است که در انگشتان دست و پا تاثیر بسیار زیادی بر زیبایی بدن ما دارد. با ای ...

آگهی‌ها
علاقه‌مندی
درج آگهی
کاربری
لوگو وب سایت دارو و درمان