اهمیت تجهیزات پزشکی تشخیصی چیست؟- دارو و درمان

تجهیزات پزشکی مصرفی به وسایل و اقلامی اطلاق می شود که پزشک برای انجام کار های اولیه، مثل معاینه و تشخیص و دارو رسانی مقدماتی در صورت حاد بودن شرایط مریض به آن ها نیاز دارد. این وسایل که بطور طولانی مدت از آنها استفاده نمی شود و خیلی از آن ها برای رعایت اصول بهداشتی برای زمان کوتاه  و به عنوان یک بار مصرف استفاده می شوند.

 همچنین به دلیل شرایط مراکز درمانی و ازدحام افراد مراجعه کننده اگر اصول اولیه بهداشتی رعایت نشود ممکن است اگر یکی از بیماران دچار بیماری های عفونی و ویروسی باشد.  در زمان مراجعه به مراکز درمانی مانند یک عامل انتقال دهنده ویروس بیماری زا عمل کند و تعدادی از افراد مراجعه کننده را به دلیل ضعف بدنی، داشتن بیماری های زمینه ای و یا مسن بودن دچار عوارضی بکند که نتایج جبران ناپذیری داشته باشد. به همین دلیل  استفاده مناسب و اصولی از لوازم پزشکی مصرفی جز ضروریات اولیه این کار می باشد.

برای دیدن و کسب اطلاعات بیشتر به سایت دارو و درمان مراجعه نمایید.

انواع تجهیزات پزشكي مصرفی:

تجهیزات پزشکی مصرفی بطور کلی به دو  دسته تقسیم می شود:

•  لوازم پزشکی یکبار مصرف که برای کارهای مقدماتی بیماران از آن ها استفاده می شود. این کارها می تواند از زمان مراجعه بیمار به مراکز درمانی تا زمان ترخیص  ادامه داشته و  مصرف شود.  این وسایل یک بار مصرف می تواند از سوی پزشک مثلا برای یک زمان کاری مصرف شود و یا یک دوره زمانی مشخص داشته باشد و یا وسایل یک بار مصرفی که فقط خاص یک بیمار است و نمی توان از آن برای بیماران دیگر استفاده کرد.
• تجهیزات و وسایل پزشکی چند بار مصرف ، بعضی از وسایل و تجهیزات مصرفی پزشکی وجود دارد که چند بار مصرف می باشند و با رعایت اصول بهداشتی می توان چند بار از آن ها استفاده کرد. مثل گوشی های پزشکی.

 تجهیزات پزشکی مصرفی معمولا از جنس پلاستیک ساخته می شوند اما این بدان معنا نیست که غالب  وسایل پزشکی از جنس پلاستیک یکبار مصرف  باشند.  تجهیزات پزشکی مصرفی به تناسب کار و شرایط به بخش های مختلفی تقسیم می شوند. مثلا پزشکی که در مطب خود طبابت می کند تجهیزات مصرفی ساده تری نسبت به بخش های بزرگتر سیستم درمانی مثل بیمارستان ها و انواع بخش ها و اتاق های عمل استفاده می کند ولی به هر ترتیب استفاده از این وسایل می تواند به عنوان یک معیار مهم در کیفیت و ارتقا سلامت محسوب شود.‌

غالبا از چه تجهیزات مصرفی در بخش های سیستم درمانی استفاده می شود؟

در سیستم در مانی برای بالا رفتن کیفیت کار از ابزار و وسایل مصرفی زیادی استفاده می شود که بعضی از این وسایل یک بار مصرف هستند و مقداری از آن ها دارای طول عمر بیشتری بوده و با دارا بودن شرایط نظافت و استریل کردن می توانند مدت زمان بیشتری مورد استفاده قرار بگیرند. ابزار و وسایل مصرفی برای انجام کارهای پزشکی و درمانی زیاد بوده و به دلیل گستردگی دامنه حوضه درمان،  طیف گسترده ای از ابزار و ادوات را شامل می شود.

می توان آن را به صورت زیر دسته بندی کرد:

• لوازم مصرفی پزشک عمومی
• لوازم مصرفی آزمایشگاهی
• محصولات بسته بندی استریل
• البسه بیمارستانی
• تجهیزات پزشکی در خانه
• لوازم مصرفی و یکبار مصرف دندان پزشکی
• وسایل و لوازم مصرفی اتاق عمل
• لوازم مصرفی آندوسکوپی

بطور کلی ابزار و تجهیزات مصرفی زیادی در بخش های مختلف شبکه وسیع بهداشت و درمان مورد استفاده قرار می گیرد که هر کدام بنابر نیاز و ویژگی های کار خود دارای وسایل مصرفی خاص خود می باشند. ولی بطور کلی ابزار و وسایلی را که در کلیه شاخه های پزشکی دارای عمومیت بوده و در همه بخش های بطور متناسب مصرف می شود می توان بصورت زیر دسته بندی کرد:

آبسلانک:

آبسلانک یکی از ساده ترین و پرکار برد ترین وسایلی است که پزشکان در مطب ها، بیمارستان ها و مراکز بهداشتی از آن استفاده می کنند. آبسلانک وسیله ای مانند چوب بستنی است که پزشکان برای دیدن داخل دهان و معاینه حلق یا نمونه برداری از مخاط حلق و گلو از آن استفاده می کنند. با این وسیله پزشک زبان را نگه داشته و مانع جلو آمدن آن شده و با پایین نگاه داشتن زبان به راحتی و به سهولت می تواند حلق بیمار را رصد کرده و معاینه نماید. آبسلانک یا دپرسور زبانی ساختاری ساده دارد. این وسیله در اندازه های مختلف به صورت چوبی، پلاستیکی و فلزی در داروخانه و مراکز درمانی ارائه می شود. نوع چوبی آبسلانک معمول تر بوده طول آن در حدود 10 سانتیمتر و عرضی در حدود ۲ سانتیمتر دارد سطح آن صاف و دو سر آن حالت گرد می باشد. از آنجایی که در هنگام معاینه این وسیله با مخاط و آب دهان مریض در ارتباط است. لذا در هنگام استفاده دستکش ضروری بوده و بعد از هر بار استفاده دستکش و آبسلانک باید دور انداخته شود چون ممکن است عامل انتقال بیماری باشد.

گوشی پزشکی یا استتوسکوپ:

گوشی پزشکی انواع مختلفی دارد و یکی از پرکار برد ترین وسایل پزشکی است که برای شنیدن صداهای های داخلی بدن و تشخیص علائم مقدماتی مانند صدای قلب، ریه، روده، جریان خون وریدی و شریانی که توسط پزشکان شنیده می شود تا براساس تشخیص مقدماتی بیمار زمینه برای انجام کارهای مکمل و تشخیص قطعی فراهم شود. گوشی های پزشکی همگی یک کار مشترک را انجام می دهند، اما انواع متفاوتی دارند که کاربر یا پزشک می تواند متناسب با کار و تخصص خود نوع مناسب گوشی را انتخاب کند. البته باید به این نکته توجه کرد که گوشی پزشکی در هر حالت یک ابزار عمومی برای غربالگری بیمار و تشخیص مقدماتی محسوب می شود.

ماسک پزشکی:

ماسک نوعی پوشش محافظ است که پزشکان و پرستاران در شرایط مختلف برای جلوگیری از نفوذ ذرات عفونی به داخل حلق و مجاری تنفسی خود استفاده می کند. از ماسک های پزشکی در هنگام معاینه بیمار یا انجام عمل جراحی در اتاق عمل استفاده می شود. البته در شرایطی که بیمار در شرایط ایزوله باشد حتی ملاقات کنند گان هم باید حتما از ماسک استفاده کنند.بطور کلی تمام جراحان و پرسنل اتاق عمل موظف به استفاده از ماسک مخصوص در اتاق عمل می باشند. ماسک های مورد استفاده پزشکان یکبار مصرف بوده و پس از هر بار مصرف باید تعویض شده و دور انداخته شوند، ماسک های پزشکی در دو رنگ سبز و سفید تولید می شوند، که ماسک های سبز  رنگ برای استفاده در اتاق عمل و ماسک های سفید رنگ برای مصارف عمومی و روزمره پرسنل بهداشت مصرف می شود.

دستکش پزشکی:

دستکش پزشکی یک بار مصرف وسیله ای است. که به عنوان یک حائل بین دست پزشک یا پرستار با بیمار برای جلوگیری از آلودگی متقابل استفاده می شود. برای محافظت حداکثری مهم است که دستکش مناسب انتخاب شده و به درستی از آن استفاده شود. هنگام خرید و استفاده از دستکش یک بار مصرف پزشکی باید به این نکته توجه شود که متناسب با نوع نیاز دستکش های مختلفی وجود دارد و  از نظر سطح محافظت و کارآیی، دوام و راحتی بین انواع دستکش تفاوت وجود دارد که شامل دستکش های لاتکس، نیتریل و وینیل می شود.

گاز استریل:

گاز استریل به پارچه نازک با بافت  گاز و استریل شده می گویند که عموما مصرف پزشکی داشته و پس از انجام عمل استریل کردن یا سترون کردن برای پانسمان زخم های گوناگون(زخم های باز) استفاده می شود. پارچه های گاز استریل به شکل تور بوده و در اتاق عمل و دیگر بخش های پانسمان و ضد عفونی کاربردهای گوناگونی دارند. گاز استریل ها در ابعاد 10 در 10 سانتیمتر تا شده بصورت 8 یا 16 لایه تولید و عرضه می شود.

 گاز استریل ها بطور کلی دو کاربرد مهم دارند. پوشش روی زخم ها یا به عنوان جذب کننده خون و ترشحات محل خونریزی در زمان عمل جراحی کاربرد دارند. برای استفاده از انواع گاز استریل باید به این نکته توجه شود که باید از استریل بودن این پارچه های اطمینان داشته و برای استفاده روی زخم های  باید از گاز استریل های مورد تایید و استاندارد استفاده شود.

ضد عفونی کننده زخم یا آنتی سپتیک:

ضد عفونی کننده زخم یا آنتی سپتیک به محولی گفته می شود که از زمان های دور بنا بر شرایط،  علم و آگاهی در کیفیت های مختلف برای ضد عفونی و میکروب کشی کردن انواع زخم استفاده می شده است. هدف از استفاده از آنتی سپتیک ها بصورت موضعی، دستیابی به تعادل باکتری های زخم بوده و نباید به هیچ وجه روند بهبود زخم را به تاخیر بیندازد.

امروز به دلیل پیشرفت های زیادی که در علم پزشکی بوجود آمده است محلول های ضد عفونی کننده زیادی در شبکه بهداشت وجود دارد ولی متداول ترین ضد عفونی کننده همان بتادین یا دوا گلی است که به عنوان ماده ای گندزدا برای ضد عفونی کردن زخم های سطحی و ضد عفونی پوست قبل و بعد از عمل جراحی مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین برای ضد عفونی کردن دست جراحان هم در پاره ای موارد از بتادین استفاده می شود.

تب سنج:

تب یا به زبان ساده بالا رفتن دمای بدن را می توان به عنوان واکنش سیستم دفاعی بدن و علائم یک بیماری دانست، که در واقع به تنهایی بیماری به شمار نمی رود. تب ممکن است به علت های مختلفی ایجاد شود که می تواند دلایل عفونی یا غیر عفونی داشته باشد. درجه حرارت نرمال و طبیعی بدن زمانی که از طریق دهان اندازه گیری می شود باید حدود 37 درجه سانتیگراد باشد و بیشتر یا کمتر از این حد احتمالا به دلیل ایجاد مشکل در ساختار دفاعی بدن است.

جهت اندازه گیری دمای بدن در هنگام تب از دماسنج های بدن یا انواع تب سنج های معمولی، دیجیتالی و لیزری استفاده می شود. از نظر ساختاری این دماسنج ها دارای یک مخزن جیوه هستند که در شکل معمولی آن جیوه درون یک استوانه مدرج قرار دارد و از 35 تا 42 درجه سانتیگراد درجه بندی شده است.وقتی مخزن استوانه ای دماسنج در زیر زبان، زیر بغل یا مقعد قرار داده می شود. البته باید به این نکته توجه کرد که سنجش دمای بدن بیمار از پیشانی ، روی دست ها و پرده صماخ هم قابل اندازه گیری است ولی به دقت  اندازه گیری از سایر نقاط و به دقت دما سنج نیست.

فشار سنج پزشکی:

فشاری که در اثر هر انقباض عضله قلب در اثر برخورد خون به دیواره سرخرگ وارد می شود. اصطلاحا با نام فشار خون شناخته می شود. فشار خون با دستگاه تقریبا کوچکی با نام فشار سنج اندازه گیری می شود. فشار سنج پزشکی وسیله ای است که از آن برای اندازه گیری فشار سیستولی(حداکثری) و فشار دیاستولی(حد اقلی) خون استفاده می‌شود. فشار سنج پزشکی انواع و اقسام بسیاری دارد که در ایران بیشتر فشار سنج عقربه ای و جیوه ای رایج می باشد. در هنگام تعیین و گزارش فشار خون هر دو میزان باید ذکر شود.

این میزان برحسب میلیمتر جیوه گزارش و مشخص می شود. معمولا گزارش فشار خون به شکل عدد کسری است که عدد صورت این کسر فشار خون سیستولی یا حداکثری و عدد مخرج این کسر فشار خون دیاستولی یا حداقلی را نشان می دهد.  فشار سنج عقربه ای که از فشار سنج های پر مصرف و تقریبا متداول ترین نوع آن می باشد. از نظر ساختاری، فشار سنج عقربه ای دارای یک کیسه باد است، که توسط یک تلمبه پر از هوا می شود، تا جایی که فشار باد یا هوا جریان شریان خون را مسدود کند. در این دستگاه فنر دار، فشار هوا باعث حرکت عقربه روی صفحه می شود و بدین ترتیب  جهت عقربه فشار خون را نشان می دهد.

برای کسب اطلاعات بیشتر به دانستنی وب سایت دارو و درمان با عنوان "همه چیز درباره دستگاه فشار خون و انواع آن " مراجعه نمایید.

الکل طبی:

یکی از موادی که از گذشته های دور برای ضدعفونی کردن مورد توجه پزشکان بوده الکل طبی است. الکل طبی حاوی اتانول بوده بی رنگ با بوی تند است و مخصوص ضد عفونی و تزریقات است. اتانول مایعی بی رنگ و فرار با بویی بسیار تند است، که از تخمیر شکر به دست می آید. الکل طبی یکی از مواد مصرفی است که در مراکز درمانی مورد توجه بود و برای ضد عفونی کردن مورد استفاده قرار می گیرد.

پنبه بهداشتی:

پنبه یکی از محصولات کشاورزی است که در  زمینه های مختلف پزشکی مورد استفاده قرار می گیرد و تقریبا جز مواد مصرفی بخش دارو و درمان محسوب می شود پنبه بهداشتی دارای انواع  مختلف است که از نمونه های شاخص آن می توان به پنبه هیدروفیل اشاره کرد. پنبه هیدروفیل به آن نوع پنبه هایی  گفته می شود که مدت زمان جذب آن بسیار کم بوده و بتواند آب و رطوبت را در خود نگه دارد این محصول در عملیات پزشکی و بهداشتی مورد استفاده قرار میگیرد .