آیا می دانید خواب عمیق چیست و چرا برای سلامت انسان مهم است؟ به طور حتم عدم بهره مندی از خواب عمیق و کافی می تواند مشکلات متعددی را برای سلامت افراد به دنبال داشته باشد و کیفیت فعالیت های روزمره آنها را تحت تاثیر قرار دهد. به دلیل اهمیت این موضوع است که قصد داریم در این متن در ارتباط با خواب و تاثیر آن بیشتر صحبت کنیم. امیدوار هستیم که مطالب گفته شده برای شما سودمند واقع شود برای اطلاعات از مطالب مفید دارو و درمان به سایت آن مراجعه کنید.
خواب به پروسه ای گفته می شود که در آن بسیاری از فعالیت های عادی بدن (که به صورت ارادی با تفکر و تصمیم گیری انجام می شوند) متوقف شده و در عوض بدن به حالت خاصی می رود که با کاهش سطح هوشیاری فرد همراه خواهد بود.
این که در خواب واقعاً چه اتفاقی می افتد و سطح هوشیاری افراد چه میزانی خواهد بود، موضوع مطالعه پژوهش های بسیاری بوده است که باعث شده است ما در سال های اخیر با مکانیزم به خواب رفتن بدن بیش از پیش آشنا شویم.
در زمان خواب حرکت ارادی اعضای بدن متوقف می شود و فرد با بستن چشم خود توانایی دیدن اجسام واقعی را نخواهد داشت. اما در عوض توهم های بینایی جایگزین چشم اندازهای واقعی خواهند شد که بسیاری از شما از آن با نام رویا یاد می کنید.
در مورد تصاویر و یا توهمات بینایی که در خواب به وجود می آید مطالعات و نظریات بسیاری وجود دارد که هر یک در جای خود قابل بحث هستند.
"عده ای این تصاویر و اتفاقاتی که در خواب می افتند را مرتبط با عوامل فوق طبیعی می دانند."
هدف ما در این متن بررسی کامل همه این نظریات و یا دلیل به وجود آمدن توهمات بینایی یا دیدن رویا در فرد نیست و بیشتر به بررسی چرخه خواب و بیداری که نقش مهمی در زندگی انسان و بسیاری از پستانداران دارد خواهیم پرداخت.
یک موضوع مهم که در ارتباط با خواب می توان به آن پرداخت اختلالات خواب است از ساده ترین این اختلالات بدخوابی یا کم خوابی و پرخوابی هستند که هر یک در جای خود مشکلاتی را به وجود خواهند آورد.
اگر شما خواب کمی داشته باشید در انجام فعالیت های روزمره خود تمرکز کافی نخواهید داشت و این یکی از مشکلات رایج در بسیاری از افراد است.
خوابیدن بیش از حد نیز مشکلات دیگری را به دنبال دارد که از جمله آنها عدم امکان انجام کارهای روزمره در موعد مقرر است.
بدتر از کم خوابی و یا خوابیدن بیش از حد، بدخوابی است که با اختلالات عصبی نیز همراه است و ریشه یابی و حل آن مستلزم مشورت با پزشک است. سایر اختلالاتی که در ارتباط با خواب می توان به آنها اشاره نمود عبارت هستند از:
راه رفتن در خواب
اختلال رفتاری در خواب
دندان قروچه هنگام خواب
این اختراعات جدید بود که با ثبت این امواج و بررسی فرایند به خواب رفتن انسان توانست به ما کمک کند تا بهتر با چرخه خواب و عملکرد مغز در این زمان بیشتر آشنا شویم. انواع خواب را به دو دسته اصلی زیر با توجه به تغییرات امواج مغزی و چگونگی خواب فرد می توان تقسیم کرد:
خواب REM: این خواب با حرکت سریع چشم همراه است و آن را به عنوان نوعی خواب فعال و یا خواب متناقض می شناسند.
خواب NREM: در این خواب چشم ها حرکت سریعی نخواهند داشت و به همین دلیل این گونه خواب را با نام خواب آرام نیز توصیف می کنند.
یک مبحث مهم که در ارتباط با خواب باید به آن پرداخته شود مکانیزم خواب عمیق یا خواب NREM است. بنا به مطالعات انجام شده روند فرو رفتن به خواب عمیق در چند مرحله اتفاق خواهد افتاد. در این مراحل الگوی امواج مغزی با تغییر همراه خواهند بود. در ادامه در مورد مراحل فرو رفتن فرد به خواب عمیق توضیحات بیشتری داده خواهد شد تا با این مکانیزم بیشتر آشنا شوید و به مراحل خواب REM و NREM به طور کامل اشاره خواهیم نمود.
در مراحل اول خوابیدن تقریبا سطح هوشیاری فرد بالا است و با کوچک ترین حرکت بیدار می شود. در واقع در این مراحل حتی اگر چشم های ما بسته باشد هنوز هم نسبتا هوشیار هستیم. در این هنگام از نظر علمی مغز انسان در حال تولید امواجی است که دارای فرکانس بالایی است. اما در عین حال دامنه این امواج پایین است. این امواج را با نام امواج بتا می شناسند.
در ادامه چه اتفاقی می افتد:
در ادامه فرکانس های امواج مغزی تغییر می کنند و دامنه آنها نیز دچار تغییر خواهد شد. به گونه ای که امواج مغزی جدید، با نام امواج آلفا تولید می شوند که فرکانس آنها کمتر است، اما در عوض دامنه بیشتری دارند.
در مراحل اول خواب که امواج مغزی دچار تغییر می شوند، ممکن است فرد احساسات غیر واقعی داشته باشد.
این احساس که فردی در حال صدا زدن شما است و یا این که در حال پرت شدن هستید در این زمان ممکن است به وجود آید. همچنین می توان به رویداد دیگری اشاره کرد که در طی آن بدن فردی که به تازگی خوابیده است می پرد. به این اتفاق پرش میوکلونیک گفته می شود.
در بخش قبل اشاره ای مختصر به مراحل اولیه خوابیدن شد. اما نکته مهم این است که مراحل خواب مفصل تر از موارد ذکر شده هستند و از مراحلی تشکیل می شود که ممکن است به طور متناوب در بازه های زمانی نامنظم روی دهند.
به زبان ساده می توان خواب را به دو دسته خواب سبک و خواب عمیق تقسیم نمود که در بین خود مرحله گذار از خواب سبک به خواب عمیق را دارند.
اگر شما فردی را در مرحله اول خوابیدن که معمولا برای 5 تا حدوده 10 دقیقه طول می کشد بیدار کنید، به احتمال زیاد به شما خواهد گفت که خواب نبوده است.
در ادامه برای مدت حدود 20 دقیقه خواب فرد کمی عمیق تر می شود و در نتیجه شاهد کاهش ضربان قلب او خواهیم بود. همچنین دمای بدن فرد شروع به کاهش خواهد نمود.
پس از 10 دقیقه از خوابیدن تا حدود سی دقیقه، اگر چه فرد به خواب عمیق نرفته و زود بیدار می شود. اما به جای اینکه بگوید خواب نبوده است، می گوید تازه به خواب رفته بودم.
در مراحل گذار به خواب عمیق هوشیاری فرد به پایین ترین سطح می رسد و عضلات او انقباض خود را از دست می دهند. پس از آن فرد به خواب عمیق می رود.
فرد پس از رفتن به خواب عمیق دوباره وارد مراحل خواب نیمه عمیق خواهد شد. برای همین زمان باقی ماندن فرد در خواب عمیق متفاوت خواهد بود.
نکته مهم دیگر این است که میزان خواب عمیق در نوزادان و افراد بزرگسال یا قرار گرفته در سایر رده های سنی متفاوت است و علاوه بر این این زمان خواب عمیق از فردی با فرد دیگر تفاوت خواهد داشت (در صورتی است که فرد دچار اختلالات خواب نباشد و یک چرخه نرمال را برای ورود به خواب عمیق طی کند).
به چند نکته مهم در ارتباط با خواب عمیق توجه داشته باشید:
نوزادان بیش از 75 درصد خواب خود را در خواب عمیق هستند.
افراد بزرگسال بازه زمانی کوتاه تری را در خواب عمیق خواهند بود و بیشتر مدت چرخه خواب آنها در مراحل اولیه و یا مراحل گذار به خواب عمیق می باشد.
تنفس و ضربان قلب فرد در خواب عمیق منظم نخواهد بود.
مدت زمان نخستین مرحله وارد شدن به خواب عمیق کوتاه است. اما در هنگام شب هر چرخه از چرخه قبل طولانی تر خواهد شد.
خواب عمیق با کاهش سطح سروتونین در مغز انسان همراه خواهد بود.
نکات متعدد دیگری هستند که در ارتباط با خواب می توان به آنها اشاره نمود. برای مثال حرکات بدن در خواب ربطی به عمیق بودن و غیرعمیق بودن خواب ندارند و تغییر موقعیت فرد به طور معمول نشاندهنده عمیق بودن و یا سبک بودن خواب او نخواهد بود.
توصیه های مختلفی برای توجه بیشتر به نظم در خوابیدن برای تجدید قوا و کمک به آرامش و سلامت بدن به افراد جامعه شده است. اما یک نکته مهم در وابستگی این زمان به سن فرد و یا فعالیت هایی است که او انجام می دهد.
برای مثال کودکان خواب بیشتری در مقایسه با بزرگسالان نیاز دارند. به خصوص نوزادان باید خواب بسیار بیشتری داشته باشند و به ازای هر یک ساعت بیداری ممکن است لازم باشد برای دو ساعت بخوابند.
"کل شانزده ساعت خواب در ازای 8 ساعت بیداری برای یک نوزاد تازه به دنیا آمده توصیه می شود."
بنا به توصیه هایی که موسسات معتبر در آمریکا در این زمینه کرده اند، به طور تقریبی می توان گفت که برای افراد بزرگسال خواب بین 7 تا 9 ساعت در شبانه روز کافی است.
"از سن 18 سال به بعد به طور متوسط 8 ساعت خواب در شبانه روز توصیه شده است."
در سنین پایین تر مدت زمان زیادی برای استراحت و خواب کودکان (افراد قرار گرفته در رده های سنی پایین) نیاز است.
اگر چه سطح فعالیت کودک نقش موثری در میزان خواب او دارد و شاید نتوان به راحتی این زمان را برای کودکان تنظیم کرد. اما برای کودکان چند ساله و برای یک سال به بالا حدود دوازده ساعت خواب در شبانه روز نسبتا ایده ال است.
نکته مهم دیگر که مورد اشاره قرار گرفت خواب طولانی نوزادان است که امری عادی است و تا 18 ساعت نیز مشکل خاصی نخواهد داشت.
خواب در ساعات بین روز بستگی به ساعتی دارد که قصد خوابیدن در آن را دارد. طولانی یا کوتاه بودن روز و یا میزان فعالیت شما نیز بر خواب روزانه تاثیر خواهد گذاشت. اما به طور کلی پژوهش های انجام شده نشان می دهند که اگر در طول روز، یک چرت یا خواب سبک داشته باشید می تواند به شما کمک کند با انرژی بیشتری به فعالیت های خود ادامه دهید.
"خواب عمیق برای شب است و خواب روزانه باید سبک و تنها برای تجدید قوا باشد."
شاید بدانید که خواب عمیق یک دارو و درمان برای بسیاری از مشکلات جسمی و روحی انسان است. خواب با آرامشی که به همراه خواهد داشت می تواند بر فعالیت سالم و نشاط روزانه افراد بیفزاید. این امر در مطالعات متعددی اثبات شده است.
به طور حتم برای همه ما به تجربه روشن شده است که بدون داشتن یک خواب عمیق در شب نخواهیم توانست فعالیت و نشاط کافی در روز داشته باشیم. به همین دلیل است که باید توجه ویژه به خواب شبانه خود داشته باشید و حتما به داشتن خوابی عمیق برای داشتن بدنی سالم توجه کنید.
"پژوهش های متعددی نشان می دهد که در چرخه خواب بدن انسان فرایندهایی را پشت سر می گذارد که هر یک نقش موثری در ارتقای سلامت بخشی از اندام داخلی انسان تاثیر گذار خواهند بود."
برای مثال مطالعه بر روی گروهی از ورزشکاران نشان داده است که افزایش ساعات خواب آنها به 10 ساعت باعث بهبود عملکرد آنها در حین مسابقات ورزشی شده است. این تنها یکی از نمونه مطالعات انجام شده در زمینه تاثیر مثبت خواب است که صحت صحبت های ما را نشان می دهد.
به یاد داشته باشید که:
سخن پایانی:
به طور حتم شما هم می توانید مانند بسیاری از افراد جامعه با توجه بیشتر به خواب عمیق در طول شب زندگی بهتری را با بدنی سالم تر تجربه کنید.
در پایان توجه داشته باشید که علاوه عدم بهره مندی از خواب عمیق می تواند علاوه بر بزرگسالان در کودکان نیز عوارض متعددی به دنبال داشته باشد. برای همین توصیه می شود در صورت داشتن مشکلاتی مانند اختلالات خواب، بدخوابی و یا هر مشکل دیگری با یک متخصص مشورت کنید تا از عوارض عدم بهره مندی از یک خواب عمیق بر روی سلامت خود در امان بمانید.
واریس یکی از مشکلات شایعی است که بیشتر در زنان دیده می شود، اما مردان نیز به این مشکل مبتل ...
عمل بای پس معده یکی از عمل های جراحی لاغری است که بر روی معده انجام می شود و می تواند کمک ...
هنگام نشستن و بلند شدن مجموعه ای از غضروف ها و رباط ها و سایر بخش های زانو در یک حرکت هماه ...
شاید تا به حال برای بارها در مورد اعتیاد و مشکلاتی که با خود به همراه دارد شنیده باشید اما ...
