به مکانی که برای اقامت های کوتاه مدت یا بلند مدت افرادی که نیازمند مراقبت‌هایی هستند آسایشگاه گفته می‌شود که معمولاً نیز دارای امکانات های بهداشتی و پزشکی هستند و دارای پرستار و پزشک می‌باشند.
در بسیاری از موارد دیده شده است که برخی از افرادی که سن و سال آن‌ها کمی بیشتر شده است از لحاظ وضعیت جسمی شرایط نگهداری در منزل را ندارند و نیاز به مراقبت‌های ویژه‌تری هستند و به همین دلیل اغلب آن‌ها را به آسایشگاه‌های مخصوص سالمندان می‌سپارند تا در آن مراکز شبانه روزی خدمات ویژه و مراقبت‌های شخصی در جهت بهبود و توانبخشی افراد سالمند اقدام شود.
آسایشگاهها دارای انواع مختلفی هستند که به آن‌ها اشاره خواهیم کرد و به یکی از مهم‌ترین بخش از آسایشگاه اشاره می‌کنیم که اغلب شما اسم آن را شنیده‌اید.
در دنیا استانداردهایی برای آسایشگاهها تعریف شده است، چه از لحاظ فیزیکی و چه از لحاظ فضایی که روی روح و روان فرد مراجعه کننده باعثش گاه اثر می‌گذارد.
اگر بخواهیم به مهم‌ترین استانداردهایی که در بخش فیزیکی آسایشگاه اشاره کنیم باید به مواردی چون فضای مناسب و تعداد مراقبه کافی و همچنین تغذیه مناسب اشاره کنیم باید این توجه را داشته باشید که در خانه سالمندان ارتباطات اجتماعی سالمند با خانه و جامعه نباید قطع شود و باید این ارتباط به صورت مداوم وجود داشته باشد.
از مهم‌ترین دلایلی که گفته می‌شود که نباید فضای خانه سالمندان و فضای افراد درون خانه سالمندان و آسایشگاه با جامعه قطع نشود این است که این جدایی باعث می‌شود که انزوای اجتماعی در سالمندان شکل بگیرد و افسردگی و اضطراب‌هایی را در زمینه مشکلات روانی سالمندان ایجاد کند.
یک فردی که به آسایشگاه مراجعه می‌کند باید شرایط آسایشگاه از قبل مورد برنامه‌ریزی قرار گرفته باشد تا هم محیط فیزیکی و تعداد مراقبان آموزش دیده به اندازه کافی باشد که فرد با توان از لحاظ روحی سبک زندگی سالمی را در آسایشگاه طی بکنند و در نهایت بعد از آن که به شرایط روحی و روانی و از لحاظ جسمی نیز به شرایط مناسبی رسید بتواند به جامعه خودش برگردد و از آسایشگاه خارج شود.
خیلی از ما مردم اسم آسایشگاه‌هایی را شنیده‌ایم اما بیشتر به آسایشگاه‌های سالمندان گوشمان آشنا می‌باشد در حالی که خیلی از موارد دیگری نیز وجود دارد که برای افراد خاصی تحت عنوان آسایشگاه ساخته شده است در این مطلب به تمامی موارد اشاره خواهیم کرد و در مورد توسط شکار سالمندان بیشتر توضیح خواهیم داد.
آسایشگاه معلولین جسمی یک مکانی است که مخصوص افرادی است که دارای مشکلات حرکتی هستند و در این مکان تمام سعی و تلاش کادر آسایشگاه بر این است که افرادی که دارای معلولیت هستند و نمی‌توانند از لحاظ حرکتی به شکل یک فرد کامل باشند در نگهداری و رشد به مشکل برنخورد و کار در زمینه نگهداری این افراد تمام تلاش خودش را انجام می‌دهد.
در زمینه هوش و ذهن افرادی هستند که نسبت به انسان‌های دور و اطراف خودشان از لحاظ ذهنی دارای مشکلاتی هستند و این افراد زمانی که در جامعه در کنار انسان‌های معمولی قرار می‌گیرند از سمت آدم‌های معمولی پس زده می‌شوند و این افراد نیازمند مکانی هستند که از آن‌ها نگهداری شود که این مکان آسایشگاه معلولین ذهنی است.
افرادی وجود دارند از لحاظ ذهنی به اوج بیماری رسیدند و دارای بیماری‌های روحی روانی هستند و به حد این بیماری‌ها به حاد و شرایط غیر نرمال رسیدند که نیازمند است از آن‌ها در مراکزی تحت عنوان آسایشگاه روانی محافظت گردد و از آن‌ها نگهداری شود.
آسایشگاه‌هایی که برای سکونت افراد سالخورده و مسن طراحی شده است و با توجه به میزان توانایی مالی هر یک از افراد می‌توانند در اتاق‌های جمعی و گروهی و یا حتی اتاق‌هایی که اختصاصی و سوئیت های یک نفر هست زندگی کنند به این آسایشگاه معمولاً به تاجیکی بی‌صاحب خانه نیز میگویند.
نمونه فعالیت‌های گروهی و تفریحی نیز برای ساکنان که در این آسایشگاهها زندگی می‌کنند طراحی می‌شود و به صورت جمعی انجام می‌گردد این آسایشگاهها نیز خانه سالمندان میگویند.
یکی از مهم‌ترین دلایلی که باعث شد تا آسایشگاه سالمندان افزایش سلامت و بهبود کیفیت سالمندان بود. سازمان بهزیستی تمامی مراکز را در تحت نظر دارد تمامی امکاناتی که نیاز است برای یک زندگی ایده آل برای افراد مسن و خانواده آن‌ها فراهم گردد و در آن مکان بتوانند یک زندگی ایده‌آل را داشته باشد برخی از این امکانات در خصوص خدمات پزشکی و توانبخشی می‌باشد.
تمامی خدمات برای این منظور است که یک زندگی سالم را برای مراجعه کنندگان به خانه سالمندان ایجاد شود تا زودتر از لحاظ روحی و جسمی به شرایط برسند که بتوانند زندگی عادی خود را در محیط خانه بگذرانند.
اینکه یک آسایشگاه سالمندان خوب است یا بد است به شرایط فردی که در خانه سالمندان نگهداری می‌شود بستگی دارد. برای برخی از افراد که نیاز به نگهداری ۲۴ ساعته می‌باشند و باید تحت نظر پزشک قرار بگیرند تا حالشان مطلوب باقی بماند می‌تواند گزینه مناسبی باشد و یا افرادی که بسیار تنها هستند می‌توانند فرصتی را پیدا کنند تا با همسالان خود معاشرت کنند.
باید به یاد داشته باشید که سالمندان به دلیل وضعیت جسمی خودشان دچار افسردگی بسیار شدند اگر که به این مراکز برده شوند می‌توانند به مقدار زیادی امید به زندگی خودشان را از دست بدهند و میزان افسردگی و سختی گذر زندگی خودشان را بیشتر کنند. زندگی در خانه سالمندان به شکل یکنواخت و عادی است و این موضوع ممکن است سبب شود تا روحیه سالمند بیشتر از قبل دچار اختلال گردد.
در کشور مراکز مختلفی در خصوص نگهداری از سالمندان و غیره وجود دارد که به چند مورد می‌توانیم اشاره بکنیم.
در مشهد به مرکز نگهداری سالمندان مائده مشهد و خانه سالمندان استان خراسان رضوی و همچنین مرکز نگهداری سالمندان ایثار مشهد می‌توانیم اشاره نماییم.
در تهران نیز می‌توانیم به آسایشگاه سالمندان یهودی و کهریزک و همچنین گه ورک مقدس اشاره نماییم.
در مجموع در کشور ایران نیز مانند خیلی از کشورهای دیگر در مراکز جهت نگهداری از مراجعه‌کنندگان که نیاز به آسایشگاه دارند وجود دارد و در ایران نیز خدماتی در این خصوص ارائه می‌گردد.
