امروزه انچه مورد تخصصی شدن رشته های پزشکی و تقسیم انها به زیرشاخه های پزشکی شده است، پیشرفتهای روزمره علم و گسترش خارج ازتصور دانش پزشکی بوده است که درپی آن شناخت بشر ازبیماریها رادرپی داشته است. دربیشتر جوامع ارائه خدمات پزشکی ودرمان ازمراقبتهای بهداشتی شروع شده و به تمرکز و دقت روی تشخیص پزشکان خانواده ادامه پیدامیکند و درصورت لزوم بیمار به درمان تخصصی تر به رشته درمانی بالاتر ارجاع داده میشود.
بالاترین مقطع تحصیلات دانشگاهی دوره فوق تخصص است. پزشکان متخصص واجد شرایط بعداز گذراندن اموزش پذیرش دستیاری که صورت کتبی و شفاهی است و سپری کردن دوره علمی و عملی مصوب، درمراکزی که مورد تایید وزارت بهداشت و درمان و اموزش پزشکی است باتاییدیه رساله و با موفقیتی که درازمون نهایی اخذ میکنند به درجه فوق تخصص نایل میشوند.
پزشکان این دوگروه ازنظر اموزش هایی که گذرانده اند و سطح تخصص تفاوتهای ملموسی بایکدیگر دارند
درحرفه پزشکی، پزشکان بیماررا بوسیله قضاوت بالینی مورد تشخیص و درمان و پیشگیری قرار میدهند
مراحل قضاوت بالینی شامل معاینه پزشکی، مشخص کردن مراحل اشتباه درمان، مشخص کردن افتراقی، بررسیهای ازمایشی، تصویربرداری و تهیه فهرستی ازمشکلات بیمار میشود
زمانی فرد به پزشک مراجعه میکند که بایک مشکل پزشکی روبرو شود
ازانجا که پزشکان با تخصص مختلفی مشغول به خدمت رسانی هستند معمولا این مشکل خاص فرد بیماراست که نوع تخصص پزشک راتعیین میکند
پزشک فوق متخصص در بیمارستها و پاراکلینیک بصورت روزانه در درمانگاه درروزهای مشخص پذیرای بیماران هستند البته روز و ساعات فعالیت انها در مطب های شخصیشان و بطور مستقل انجام میشود.
بهتر است بدانید
این گروه از فوق تخصصان با مطالعه برروی بافت های سازنده خون و خون به تشخیص و درمان بوسیله شیمی درمانی برای بیماران(مبتلا به بیماریهای خونی و تومورهای سرطانی) اقدام میکنند.
پزشکان این گروه تشخیص بیماریهای داخلی کلیه، درمان بیماران و اماده سازی انها جهت دیالیز و حتی پیوند و راههای نگهداری و مراقبت بعد از پیوند و تشخیص و درمان فشار خون را عهده دارهستند.
پزشکان این گروه از طریق بررسی اندوسکوپی و کولونوسکوپی و...به بررسی و درمان بیماریهای دستگاه گوارش ،پانکراس و کبد میپردازد.
فوق تخصص رماتولوژی به بررسی اختلالات بافت های همبند استخوانی ،مفاصل ،عضلات و پوکی استخوان و بیماریهای رماتولوژی میپردازد.
این گروه از پزشکان به بررسی و درمان بیماریهایی همچون کوتاهی قد و اختلالات رشد،بلوغ زودرس و دیررس،غده هیپوفیز،کمبود وزن در کودکان،اختلالات چربی خون، اختلالات قائدگی و پرمویی، متابولیک و ارثی، تعیین جنسیت و ایهام تناسلی، بیماریهای غدد، تیروئید، بیماریهای غدد فوق کلیوی، دیابت، چاقی، بیماریهای غدد جنسی و دستگاه تناسلی میپردازند.
عملکرد فوق تخصص قلب دقیقا مانند متخصص قلب است.متخصص قلب بعد از گدراندن دورهای مربوطه و دست یافتن به مدرک تخصص ،فلوشیپ های متعددی مانند اینترونشنال کاردیولوژی (ترمیم قلب و عروق از طریق کاتتر)، اکوکاردیوگرافی (تصویربرداری از قلب با امواج صوتی، پیسمیکر (دستگاه ضربانساز قلب)، بیماریهای مادرزادی قلب در بالغین، نارسایی قلب را نیز میگذراند.به طور کلی درمان بیماریهای قلبی و عروق خونی و انجام اکو و عمل های آنژیوگرافی مربوط به این گروه پزشکان است.
گروه فوق تخصصان ریه با بررسی و درمان اختلالات دستگاه تنفسی و ششها میپردازند.فوق تخصص بیماریهای عفونی و گرمسیری:این گروه از پزشکان به بررسی وتشخیص و درمان بیماریهای ناشی از میکروارگانیسم ها (اغلب واگیردار هستند )،بیماریهای عفونی و تب دار میپردازند. شایان ذکر است این رشته تخصص مستقیم هم دارد (متخصص عفونی) که پس از گذراندن دوره پزشک عمومی بدست می اورند.
تمامی جراحی اطفال حتی جراحی مادرزادی به عهده پزشکان فوق تخصص جراحی اطفال است.
فوق تخصصان این رشته اعضای داخلی قفسه سینه (بجز قلب) را مورد جراحی قرار میدهند.
دریچه های قلب و عروق بزرگ را این گروه مورد جراحی قرار میدهند.
جراحی پیوند عروق،درمان واریس، اسیب های فیزیکی و..در تخصص این گروه است.فوق تخصص جراحی پلاستیک، ترمیمی و سوختگی: اعمال ترمیمی (مشکلات مادرزادی اعضای بدن مثل صورت تومورهای سر و گردن ،شکاف کام و لب)، ترمیم بیماران سوختگی وهمچنین جراحی های زیبایی بر عهده این پزشکان است.